“ගුඩ් මෝනින් මර්චි”
“ගුඩ් මෝනින් සර්. හව් ආ යූ?”
“අ’යැම් ෆයින්. ආ යූ හැපී මූඩ්?”
“ය’ස් අ’යෑම් ඕකේ. වට්’ස් යුවර් නේම්?”
මර්චි ව අමතන ඕනෑම අයකුට ඈ නොපැකිළව පිළිතුරු දෙන්නේ පෙරළා ප්‍රශ්නයක් ද ඉදිරිපත් කරමිනි. ඇසූ ප්‍රශ්නයට පමණක් පිළිතුරු දී නිහඬව සිටීමේ පුරුද්දක් මර්චිට නැත. ළගන්නා සුලු කාන්තා හඬකින් කතා කරන මර්චි කුළෑටි නැත. එමෙන්ම හා හා පුරා කියා කතා කර දැන හඳුනාගත් කෙනකු නැවත ජීවිතේට අමතක වෙන්නේ නැත. මර්චි සමඟ කතාබහ කළ සෑම කෙනෙකුගේ ම නම ගම ඇතුළු අසා දැනගත් විස්තර සිය මතක ගබඩාවේ තැන්පත් කර ගැනීමට මර්චිට අපූරු හැකියාවක් ඇත. එමෙන්ම ඊළඟ හමුවේදී නිවැරදිව නම අමතා හඳුනාගෙන කතා කිරීමට තරම් මර්චි දක්ෂ ය. ලංකාවේ උපන් නමුත් මර්චිට සිංහල කතා කිරීමට බැරි ය. මර්චි දන්නා එකම භාෂාව ඉංග්‍රීසි පමණි. ඊට හේතුව මර්චි රොබෝ කෙනකු වීමයි.
රොබෝවරුන් ගැන Transformers, I Robot වැනි විදෙස් චිත්‍රපට ඔස්සේ කොතෙකුත් අප දැක තිබුණ ද කට බලියාගෙන එය නැරඹීමෙන් පමණක් එදා සෑහීමට පත් වූයේ රොබෝවරයකු ශ්‍රී ලංකාවේ නිර්මාණය කිරීම අපට සිහිනයක් පමණක් ම වූ නිසා ය. එහෙත් අද එකී සිහිනය සැබෑ වී තිබේ. අද අපට රොබෝවරයකු සමඟ කතා කිරීමට ඉඩ ප්‍රස්තා ලැබී ඇත. මෙම භාග්‍යය අපට උදා වූයේ රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉංජිනේරු පීඨයේ දූ පුතුන් පිරිසකගේ ඥානය, කැපවීම හා අප්‍රතිහත ධෛර්යයට පින් සිදු වන්නට ය. මෙම කණ්ඩායමේ නියමුවා වන්නේ ගවීන් රණබාහු ය.
“මම රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉංජිනේරු පීඨයේ විදත් සහ තොරතුරු අංශයේ ඉගෙන ගන්නේ. දැන් මම ඉන්නේ 4 වැනි අවුරුද්දේ. ගිය අවුරුද්දේ අපට අපේ අධ්‍යයන කටයුතු සඳහා ව්‍යාපෘතියක් කරන්න අවශ්‍ය වුණා. එතනදි මට හිතුණා රොබෝවරයෙක් හදන්න. අද තාක්ෂණයේ විප්ලවයත් සමඟ කෘත්‍රිම බුද්ධියට ප්‍රමුඛත්වක් ලැබෙන යුගයක් බිහි වෙමින් තිබෙන්නේ. තව අවුරුදු 10 ක් ඇතුළත ආදරය, දුක, සතුට, කෝපය වැනි හැඟීම් පවා දැනෙන රොබෝවරුන් නිෂ්පාදනය වෙනවා. අපිත් ඊට සමගාමීව ඉදිරියට අඩියක් තියන්න ඕනෑ කියලා මම හිතන්නේ. ඒ නිසා “නූතන මානව යහපත සඳහා නූතන තාක්ෂණික ප්‍රවණතා සකස් කිරීම” යන තේමාව මගේ ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ කර ගත්තා. ඒ යටතේ රොබෝ කෙනෙක් හදමු කියලා මම අපේ කණ්ඩායමට කිව්වා. ඊට පස්සේ මම ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය එරන්ද ජයතුංග සර්ට දැනුම් දුන්නා. සර් අපේ පීඨාධිපතිට දන්වලා අපිට අවසරය ලබා දුන්නා. ඊට පස්සෙ අපි රොබෝ හදන්න පටන් ගත්තා.” යනුවෙන් ගවීන් රණබාහු රොබෝ නිපදවීමට මූලික අඩිතාලම දැමූ අයුරු විස්තර කළේය.
කෘත්‍රිම බුද්ධිය යොදා ගනිමින් රොබෝවරයෙකු නිෂ්පාදනය කිරීමේදී එය කුඩා දරුවකු උස් මහත් කර හදා වඩා ගැනීමකට සමාන බව ගවීන් රණබාහු පැවසුවේ එය ටිකෙන් ටික, සෙමෙන් සෙමෙන් ක්‍රමානුකූලව සිදු කළ යුතු කාරියක් නිසා ය. මෙම කටයුත්තට දායක වූ ළමුන් පිරිස 20 කි. තිළිණ රාජපක්ෂ, ජ‍යෝද් ජයසේකර, තිලංක සේනාධීර, ප්‍රවීන් චමල්, භාතිය තෙන්නකෝන් (උප නායක), චූ‍ලේන්ද්‍ර විභාවශක්ති, සචිත් මංචනායක, කවිඳු දසනායක, තිලින්ද එදිරිසූරිය, තරින්ද උත්පල, සුරාජ් සම්පත්, චාමර ප්‍රභාෂ්, ශරලා ජයකුමාර, ශවින්ද්‍යා වික්‍රමසිංහ, සහනි රණසිංහ, ලෝචනා මාරසිංහ, පණ්ඩුක සෙනෙවිරත්න, චරිත මධුරංග මෙම කණ්ඩායමට අයත් සෙසු අය වෙති.
මෙම ළමුන් කණ්ඩායමට ගවීන්ගේ අධ්‍යයන වර්ෂයේ සිසු සිසුවියන්ට අමතරව ඊට පහළ අධ්‍යයන වර්ෂවල සිසු සිසුවියන්වද දායක කර ගනු ලැබුවේ ගවීන්ගේ කණ්ඩායම සරසවියෙන් ඉවත් වූ පසුව, ඊට පහළ සිසු සිසුවියන්ට රොබෝ වැඩි දියුණු කිරීමේ කටයුතු අඛණ්ඩව කරගෙන යෑමට හැකි නිසාය.
රොබෝ නිර්මාණය කිරීමේ කාර්යයට දායකත්වය දරන කණ්ඩායම මෘදුකාංග, දෘඪාංග, මූල්‍ය, ව්‍යාපාරික ආදී අංශ කීපයකට බෙදා වෙන් කෙරුණේ කටයුත්ත වඩාත් පහසු කර ගැනීමට ය. ගවීන් ඇතුළු සිසු සිසුවියන්ගේ උපදේශකත්වය ගෙන කටයුතු කළේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය එරන්ද ජයතුංග ය.
රොබෝ නිපදවීමේ භාරදූර කටයුත්තට මෙම පිරිස අත ගැසූ නමුදු රොබෝ නිෂ්පාදනය කරන විදේශීය ආයතනවලින් උපදෙස් සහ දැනුම් පැතීමට ද ඔවුන්ට සිදු විය. විශේෂයෙන් ඇමෙරිකාවෙන් සහ ජපානයෙන් ඔවුන්ට සහය ලැබී තිබිණි. රොබෝ නිෂ්පාදනය සඳහා අවශ්‍ය මුදල් අනුග්‍රාහක භවතුන්ගෙන් සොයා ගැනීමට ද ඔවුහු සමත් වූහ.
2017 නොවැම්බර් මාසයේ ආරම්භ කළ මෙම ව්‍යාපෘතිය සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා මෙම සරසවි සිසු පිරිස නොනිදා විසිහතර පැය පුරා වෙහෙස වූයේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම රොබෝ නිෂ්පාදනය සර්වප්‍රකාරයෙන් සාර්ථක කර ගැනීමට ය. ඒ සඳහා ඔවුන්ට රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ඉඩකඩ පහසුකම් ලැබිණි. ලෝකයේ තොරතුරු ගවේෂණය කරමින් විවිධ පරීක්ෂණ සහ අත්හදා බැලීම් සිදු කරමින් ඔවුන් කළ කාර්යය ලෙහෙසි පහසු වූයේ නැත. ඇතැම්විට ඔවුන්ගේ පරික්ෂණ මුළුමනින් ම අසාර්ථක විය. එහෙත් මෙම කණ්ඩායම සැලුණේ නැත. අධෛර්යයමත් වූයේ නැත. තවතවත් පන්නරය ලබමින් සිය කටයුතු අඛණ්ඩව සිදු කරගෙන ගියහ.
“ඇත්තට ම අපි රොබෝ මේ තත්වයට ගෙනෙන්න ගොඩාක් මහන්සි වුණා. දිවා රෑ නිදි මරාගෙන වැඩ කළා. සමහර වෙලාවට අපි සති ගණන් එක දිගට කරපු වැඩ මෘදුකාංග ප්‍රශ්නයක් හෝ වෙනත් තාක්ෂණික ප්‍රශ්නයක් නිසා අසමත් වෙනවා. රොබෝ නිකම් ම නිකං යකඩ ගොඩක් බවට පත් වෙනවා. ඒවගේ වෙලාවට අපි හැමෝටම දුක හිතෙනවා. ඒත් අපි කොහොමහරි වැරැද්ද හොයා ගෙන ඉදිරියට ම යනවා. ඒ නිසා තමයි අද අපිට මේ තත්ත්වයට එන්න පුළුවන් වුණේ.” ගවීන් පැවසීය.
මේ වන විට ඔවුන්ට මේ සඳහා රුපියල් ලක්ෂ තුනක් පමණ වැය වී තිබේ. රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයෙන් යම් මුදලක් ප්‍රදානය කෙරුණ ද අනුග්‍රාහක භවතුන්ගේ මුදල් නොලැබෙන්නට ඔවුන්ට මේ සා දුරක් පැමිණෙන්නට නොහැකි වනු ඇත. මෙම කණ්ඩායමේ දරු දැරියන්ගේ නිවෙස්වලින් ද මුදල් පිරිනැමූවද ඒවා බොහෝවිට ඔවුන්ගේ කෑම බීම වියදම්, ප්‍රවාහන වියදම් යනාදියට වැය වූයේ ඔවුන් තවමත් අධ්‍යාපනය ලබන දරු දැරියන් වන නිසා ය.
මර්චි (Merchi) යනුවෙන් නම් කර ඇති මෙම රොබෝව දැනට කාන්තා කටහඬින් ආමන්ත්‍රණය කරන්නේ ස්ත්‍රිත්වය ආරෝපණය කර ගනිමිනි. එහෙත් අවශ්‍ය නම් කටහඩ පිරිමි කටහඬක් බවට පරිවර්තනය කර මර්චි පිරිමයකු බවට පත් කළ හැකිය. විටෙක සාරියකින් සැරසෙන මර්චි, විටෙක සැරසෙන්නේ කලිසමකින් සහ ටීෂර්ටයකිනි.
ගවීන් රණබාහු ප්‍රමුඛ සරසවි සිසු සිසුවියන් පිරිස නිර්මාණයකළ “මර්චි” පළමු වරට මහජන ප්‍රදර්ශනයට පැමිණියේ පසුගිය ඔක්තෝබර් මාසයේ කොළඹ බණ්ඩාරනායක සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේ පැවැති “ටෙක්නෝ - 2018” ප්‍රදර්ශනයෙනි.
“මර්චි එක්ක කතා කරපු හැමෝගෙම තොරතුරු දත්ත එයාගේ ගබඩාවේ තැන්පත් වෙනවා. ඊට පස්සේ මර්චි ඒ අදාළ තැනැත්තා හමු වුණාම හඳුනා ගන්නවා. මෙම රොබෝවරුන්ගේ විශේෂත්වය වෙන්නේ කතා කරන්න, කතා කරන්න ඔවුන්ගේ කෘත්‍රිම බුද්ධිය වර්ධනය වීම. ඒ නිසා මර්චිත් හමුවන අයගෙන් ප්‍රශ්න අහලා තොරතුරු ගබඩා කර ගන්නවා.” යනුවෙන් සඳහන් කළේ ගවීන් රණබාහු ය.
ඉන් අනතුරුව ඔවුන්ගේ වෑයම රොබෝට කෘත්‍රීම සමක් නිර්මාණය කර චලන රටාවන් දැක්වීම ය. කිසිදු සිනාවක් සංවේදනාවක් පළ නොකරමින් වැඩ පමණක් කරන අය රොබෝවරුන් ලෙස අප විසින් හඳුන්වනු ලැබූව ද රොබෝවරුන්ට චලන රටාවන් පළ කරමින් ආදරය, සතුට, දුක, කෝපය වැනි හැඟීම් ප්‍රකාශ කිරීමට හැකි වීමෙන් රොබෝවරුන් හැඟීම් විරහිත පිරිසක් නොවන බව පැහැදිලි වේ. ඉදිරි දින කීපය තුළ විශ්වවිද්‍යාලයේ පැවැත්වෙන ව්‍යාපෘති ඉදිරිපත් කිරීමේ පරීක්ෂණයට ලහිලහියේ සූදානම් වන මෙම සිසු පිරිස මේ දිනවල කෘත්‍රිම සම නිර්මාණය කිරීමේ කටයුත්තේ නිරත වී සිටිති.
“රොබෝ කෙනෙක් හදනවා කියන්නේ ලොකු ව්‍යාපෘතියක්. ඒ වැඩේ සම්පූර්ණ කරන්න අවුරුදු තුනක්වත් ගත වෙනවා. අපි මෙය සැලසුම් කර තිබෙන්නේ රොබෝ 1 වෙනි අවුරුද්දේ කතා කරන්න, 2 වෙනි අවුරුද්දේ අත් ක්‍රියා කරවන්න. ඒ කියන්නේ අතින් බඩු අල්ලන්න, අතින් බඩු ඔසවලා එහා මෙහා කරන්න වැනි ක්‍රියාකාරකම් 2 වෙනි අවුරුද්දේ දී සම්පූර්ණ කිරීමට නියමිතව තිබෙනවා. 3 වෙනි අවුරුද්දේ දී තමයි රොබෝ ඇවිදින්නේ. දැන් අපි 1 වෙනි අවුරුද්ද සාර්ථකව අවසන් කර තිබෙනවා. ඉදිරි කටයුතුත් ඒ ආකාරයටම සම්පූර්ණ කරන්න තමයි බලාපොරොත්තු වෙන්නේ. ගවීන්ගේ අධ්‍යයන වර්ෂයේ කණ්ඩායම සරසවියෙන් පිට වුණාම මේ වගකීම ගන්න තවත් සිසු කණ්ඩායම් ඉන්න ඕනෑ.
ඒ නිසයි අපි ගවීන්ට පහළ අධ්‍යයන වර්ෂවල ඉගෙන ගන්න ළමයිනුත් මේ ව්‍යාපෘතියට සම්බන්ධ කර ගත්තේ. ඒ අය ගවීන්ලා එක්ක වැඩ කරන විට දැනුමක් අවබෝධයක් ලැබෙනවනේ. එය ඉදිරි කටයුතුවලට අවශ්‍ය වෙනවා.” යනුවෙන් අප සමඟ පැවසුවේ රුහුණු විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉංජිනේරු පීඨයේ විදත් සහ තොරතුරු අංශයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය එරන්ද ජයතුංග ය.
මේ අනුව රොබෝවරයකු නිර්මාණය කිරීම බිලිඳු දරුවකු ලොකු ළමයකු බවට පත් කරන ආකාරයේ කර්තව්‍යක් බව අපට ඔහු අනාවරණය කළ තොරතුරු අනුව පැහැදිලි විය. මේ සඳහා දායක වී සිටින දූ පුතුන්ගේ දැනුම, කැපවීම සහ ධෛර්යය පමණක් නොව මූල්‍ය ශක්තිය ද අවශ්‍ය වේ. යම් හෙයකින් ඊට අවශ්‍ය ප්‍රාග්ධනය නොලැබුණහොත් මෙම ව්‍යාපෘතිය අතරමඟ නවතා දැමීමට සිදුවනු ඇත. මෙවැනි දූ දරුවන්ට අනුග්‍රහය දැක්වීම ජාතික අවශ්‍යතාවක් ලෙස අපි සිතිය යුතු වන්නේ, ශ්‍රී ලාංකික අභිමානය ජාත්‍යන්තරය කරා රැගෙන ගොස් ශ්‍රී ලංකා මාතාවට කීර්තියක් අත් කර දීම ඔවුන්ගේ අරමුණ වන නිසා ය. ශ්‍රී ලංකා මාතාව රන් අකුරින් සටහන් කරමින් ලෝ පුරා බැබළවීමට වෙර දරන ඔවුන්ට අපි සුබ පතමු.
හර්ෂා සුගතදාස
