ලෝක උරුම ගාලු කොටුවේ පිහිටි සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලය දකුණු පළාතේ පමණක් නොව දිවයිනේ පිහිටි ප්රධාන පෙළේ බාලිකා පාසල් අතර එකකි.
පසුගිය පාලන කාලයේ දි ගාලු කොටුවේ පිහිටි රාජ්ය ආයතන කොටුවෙන් ඉවත් කිරිමට තින්දුවක් ගෙන තිබුණි. රාජ්ය ආයතන ඉවත් කිරිමෙන් පසු එම ගොඩනැගිලි සංචාරක කටයුතු සදහා යොදාගැනිමට සැලසුම් කොට තිබුණි. ගාල්ල සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයද කොටුවෙන් ඉවත් කිරිමට ද පිඹුරුපත් සකස් කරනු ලැබීය. එහෙත් පාසලේ ආදි සිසුවියන්ගේ හා පාසල් ප්රජාවගේ විරෝධතා නිසා එය ලත් තැනම ලොප් විය. සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයේ ඇති ගොඩනැගිලිවලින් වැඩි සංඛ්යාවක් ලන්දේසි යුගයේ දී ලන්දේසි ගෘහ නිර්මාණවලට අනුකුලව ඉදි කළ ගොඩනැගිලිය. මේ වනවිට මෙකී ගොඩනැගිලි බෙහොමයක් අබලන් තත්ත්වයට පත්ව ඇත්තේය. මෙකී ගොඩනැගිලි නඩත්තු කිරීමද එතරම් ලේසි පහසු කාර්යක් නොවේ. පෞරාණික ගොඩනැගිලි නිසා පුරාවිද්යා නිතිරිතිවලට අනුකුලව එම ගොඩනැගිලි අලුත්වැඩියා කළ යුතුය. ඒ සඳහා විශාල මුදලක් දැරීමට සිදු වේ. පාසල් ප්රජාවට මෙය තනිවම කළ හැකි කාර්යක් නොවේ. මේ වනවිට ගාල්ල සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයේ ගොඩනැගිලි කිහිපයක් ඉතා අබලන් තත්වයේ පවතින අතර මෙම තත්වය නිසා පාසලේ ඉගෙනුම ලබන සිසුවියන් හා ආචාර්ය මණ්ඩලය ගැටලු රැසකට මුහුණ දි සිටිති. ඇතැම් ගොඩනැගිල්වල වහලය සිවිලිම් දැඩි ලෙස අබලන්වි ඇති අතර බිත්ති ඉරිතලායැමට ලක්ව ඇත. දැඩි ලෙස අබලන් තත්වයේ පවතින මෙකි ගොඩනැගිලි වල ඇති පන්ති කාමරවල සිටි අධ්යාපන කටයුතුවල නිරතවන සිසුවියන්ගේ මෙන්ම ගුරුවරුන්ගේ ජිවිත දැඩි අනාරක්ෂිත තත්වයට පත්ව ඇති බව දෙමව්පියෝ පවසති.
දියසෙවළ බැදී ඇති අයුරු |
අබලන්ව ඇති එක ගොඩනැගිල්ලක් වන්නේ බී.ආර් දිසානායක ගොඩනැගිල්ලයි. මෙකී ගොඩනැගිල්ලේ කෙළවර බිත්තියේ ඉහළ කොටසේ සිවිලිම හා බිත්තිය අතර ඇත්වීමක් දක්නට තිබේ. මේ නිසා මෙකි ගොඩනැගිල්ලේ පැති බිත්තිය ඉරිතලා පැල්මක්ද ඇති වි තිබෙන බව මව්පියන් පෙන්වා දෙති. මෙම ගොඩනැගිල්ල කඩිනමින් පිළිසකර කළ යුතුව ඇත. ඒ විතරක් නොව බී. ආර්. දිසානායක ගොඩනැගිල්ලේ පඩිපෙළ ද දැඩි ලෙස අබලන් තත්ත්වයට පත්ව ඇත. මෙකී පඩිපෙළ ඉදිකිරීම සදහා රුපියල් 11,29000ක මුදලක් වැයවන බවට දිස්ත්රික් ඉංජිනේරු (ගොඩනැගිල්ල) කාර්යාලය මගින් ඇස්තමේන්තුවක් ද සකස්කොට දී ඇත.
මෙකී දෙමහල් ගොඩනැගිල්ලේ හය හා හත ග්රේණියේ පන්ති 14ක සිසුවියන් 600 දෙනෙකු පමණ අධ්යාපන කටයුතුවල නිරතව සිටියහ. එහෙත් දෙමහල් ගොඩනැගිල්ලේ ඇති අනාරක්ෂිත බව නිසා පසුගිය 11 වැනිදින සිට පස්වරුවේ මෙකි පන්ති පැවැත්වීමට පාසල් බලධාරීන් විසින් කටයුතු කරනු ලැබීය. පස්වරු 12.30 සිට හය සහ හත ශ්රේණිවල පන්ති පාසලේ වෙනත් ගොඩනැගිල්ලක පැවැත්වීමට පාසල් බලධාරින් විසින් කටයුතු කර ඇත. එකී පන්ති පැවැත්වීමට ඉඩකඩ වෙන්කරගැනිම හා කාලය කළමණාකරණය කරගැනීම සඳහා 08 හා 09 ග්රේණිවල පන්ති 12.30ට අවසන් කිරිමට පියවරගෙන තිබේ..
අනික් අනාරක්ෂිත ගොඩනැගිල්ල වන්නේ වික්රමසිංහ ගොඩනැගිල්ලයි. පාසලේ උසස්පෙළ වාණිජ්ය අංශයේ පන්ති පැවැත්වෙන්නේ මෙකී ගොඩනැගිල්ලේ වන අතර එහි සිසුවියන් 200 දෙනෙකු පමණ අධ්යාපන කටයුතුවල නිරත වෙති. මෙකී ගොඩනැගිල්ලේ ලෑලි සොල්දරය හා කෙළවර කණු දිරාපත්ව ඇත. වහලය පහත්වී තිබේ. ගොඩනැගිල්ලේ ජනෙල්පියන්ද ඉතා අබලන් තත්ත්වයේ පවති. මෙහි ඉගෙනුම ලබන සිසුවියන් අනාරක්ෂිත තත්ත්වයක් යටතේ ඉගෙනුම ලබති.
ලෙකෝ ගොඩනැගිල්ලේ කොටසක්ද අබලන් තත්ත්වයේ පවති. එහි එක් කොටසක පෙරදිග සංගීත කාමරය පවත්වාගෙන යනු ලබන අතර එහි බිත්ති ඉරිතලා පැල්මක් මතුවී ඇත. ඉදිරිපස අනෙක් බිත්තිද ඉරිතලා ගොස් ඇත. වහලයේ කොටසක් අබලන්වීම නිසා වර්ෂා දිනවලදී තෙමීමට ලක්වීමෙන් සිවිලිමේ කොටසක් කඩා වැටී තිබේ. මේ නිසා වර්ෂාව පවතින දින වලදි මෙකී පන්ති කාමරය හා බිත්ති තෙමීමට ලක්වීම නිසා එහි ඉගෙනුම ලබන සිසුවියක් ගැටලු රැසකට මුහුණ දී සිටිති.
මෙම තත්ත්වය පිළිබඳ වගකිවයුතු බලධාරින් දැනුවත් කිරිමට පාසල් බලධාරින් කටයුතු කරනු ලැබිය. පසුගියදා රමේෂ් පතිරණ ඇමතිවරයා පාසලට පැමිණි අබලන්ව ඇති ගොඩනැගිලිවල තත්ත්වය පිළිබඳ සොයා බැලුවේය. කඩනමින් දිසානායක ගොඩනැගිල්ලේ අලුත්වැඩියා කටයුතු සඳහා අධ්යාපන අමාත්යංශයට කතා කර ලක්ෂ 35ක මුදලක් වෙන්කරදීමට කටයුතු කරනු ලැබීය.
මේ පිළිබද දකුණු පළාත් අධ්යාපන අධ්යක්ෂක නිමල් දිසානායකගෙන් අප කළ විමසුමකදී මෙසේ කීවේය.
පාසලේ ගොඩනැගිලි අබලන්වීම පිළිබද ගාල්ල කලාප අධ්යාපන අධ්යක්ෂකවරියත් ගොස් මේ ගැන පරික්ෂා කළා. මේ පිළිබඳ ව අධ්යාපන අමාත්යංශය දැනුවත් කිරිමට කටයුතු කරලා තියෙනවා. අබලන්ව ඇති ඇතැම් ගොඩනැගිලි වල අලුත්වැඩියා කටයුතු සදහා ඇස්තමේන්තු පවා සකස් කරලා තියෙනවා.
ගාල්ල සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයේ ආදි ශිෂ්ය සංගමයේ සම ලේකම් උපුල්ශානි ගුණවර්ධන මෙසේ කිවාය.
පාසලේ ගොඩනැගිලි කිහිපයක ගැටලු තියෙනවා. ඒ ගොඩනැගිල අබලන් වෙලා. සිමෙන්ති කුට්ටි පඩි පෙළවල් මත එල්ලෙනවා. ඇත්තටම දරුවන් ගැන අනාරක්ෂිත බවක් තියෙනවා. ගොඩනැගිල්ලේ ලී සොල්දර දෙක හොඳටම අබලන් වෙලා. පාසලේ පුස්තකාලය වහලා තියෙන්නේ. පාසලේ වැසිකිළි වලක් අඩි 03කට වඩා හාරන්න පුරාවිද්යාවෙන් ඉඩ දෙන්නේ නැහැ.
ගාල්ල මහ නගරාධිපති ප්රියන්ත සහබන්දු කීවේ මෙවැනි කතාවකි.
රමේෂ් පතිරණ ඇමතිතුමා සහ මම පාසලට ගොස් අබලන් වූ ගොඩනැගිලි පරික්ෂා කළා. එක් ගොඩනැගිල්ලක බිත්තිය සහ පඩි පෙළ ඉදි කිරිම සදහා රුපියල් ලක්ෂ 35ක් ඇස්තමේන්තු කරලා තිබුණා. රමේෂ් පතිරන ඇමතිතුමා මැදිහත්වෙලා අධ්යාපන අමාත්යංශයට කතා කරලා එම මුදල ලබාදීමට කටයුතු කළා. අබලන් වී ඇති අනික් ගොඩනැගිලි වලද ඇස්තමේන්තු සක කිරීමට ඇමතිතුමා උපදෙස් දුන්නා.
දකුණු පළාත් සහකාර පුරාවිද්යා කොමසාරිස් වසන්ති අලහකොන් මෙසේ පැවසීය.
වර්ෂා කාලයේ දි පංතිවල වැහි වතුර |
සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයේ අබලන්ව ඇති ගොඩනැගිලිවල වහල හා අබලන්ව ඇති බිත්ති කපරාරු කිරිම සඳහා අවශ්ය අනුමැතිය අපි ලබාදීලා තියෙනවා. පුරාවිද්යා නීතිරීති වලට අනුව පෞරාණික බව ආරක්ෂා කරමින් අලුත්වැඩියා කටයුතු කළ යුතු වෙනවා. අපේ දෙපාර්තමේන්තුව නිලධාරියකු විසින් ඒ ගැන අධික්ෂණය කරනවා. වැසිකිළිවලවල් අපි ලබා දි නිර්දේශ අනුව හෑරිමට අපහසු නම් දරුවන්ගේ අවශ්යතාව ගැන කියලා අපිට දැනුම් දෙන්න කියලා දන්වලා තියෙනවා. වැසිකිළිවලවල් අඩි තුනට හාරන්න ඕන කියලා අපි කියලා නැහැ. අලුත්වැඩියා කටයුතු සඳහා අවශ්ය අනුමැතිය පුරාවිද්යා දෙපාර්තමේන්තුව මගින් ලබා දිලා තියෙනවා.
ගාල්ල සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයේ පාසල් සංවර්ධන සමිතියේ ලේකම් ළහිරු අරඹවෙල මෙසේ කීවේය.
පාසලේ තියෙන ගොඩනැගිලිවලින් වැඩි සංඛ්යාවක් පෞරාණික ගොඩනැගිලි. ගොඩක් ගොඩනැගිලි අබලන් වෙලා. මේ ගොඩනැගිල්ල අනාරක්ෂිත නිසා තමයි 07 හා 08 ශ්රේණිවල පන්ති පස්වරුවේ පැවැත්වීමට තිරණය කළේ පාසලේ. දරුවන්ගේ ආරක්ෂාව ගැන හිතලා තමයි විදුහල්පතිතුමිය ඇතුළු පාසල් බලධාරින් ඒ තින්දුව ගත්තේ. ගාලු උරුමය පදනමේ සභාපති ගාල්ල නගර සභාවේ නාගරික මන්ත්රි පරාක්රම දහනායකගේ අදහස මෙසේය.
පුරාවිද්යා නිතිරිති අනුව අදාළ ගොඩනැගිලි සංරක්ෂණය කරගැනිමේ වගකීම තියෙන්නේ අදාළ ආයතනවලට. සංරක්ෂණ සැලැස්මක් හදලා දීලා අවශ්ය මග පෙන්වීම කටයුතු අපිට කරන්න පුළුවන්. සවුත්ලන්ඩ්ස් විද්යාලයේ තියෙන්නේ පැරණි ගොඩනැගිලි අලුත් වැඩියා කිරිම. එය අධ්යාපන දේපාර්තමේන්තුව මගින් කළ යුතුයි. සවුත්ලන්ඩස් විද්යාලය වගේ පාසලක පාසල් සංවර්ධන සමිතියට හොඳ මුල්ය ශක්තියක් ද තියෙනවානේ .