අභ්‍යවකාශයේ ඇති මිලියන ගණනක් වන තාරකා සහ දහස් ගණනක් වන ග්‍රහලෝක අතරින් නිල් පැහැයෙන් දිස් වන්නේ පෘථිවිය පමණක්මය. ඊට හේතුව මේ විශ්වයෙ අතිශය දුර්ලභ වස්තුවක් වන ජලය එහි පැවතීමයි. පෘථිවිය ජීවයෙන් පිරීගිය අති සුන්දර ග්‍රහලෝකයක් බවට පත් වන්නේද ජලය පැවතීම හේතුවෙනි.
මේ ජලය හෙවත් හයිඩ්‍රජන් අණු දෙකකට ඔක්සිජන් අණුවක් එක්වීමෙන් හැදෙන රසායනික සංඝටකය අප මිහිතලය මත ඇති 'මැජික්එක'ලෙසින් හැඳින් වූවාට වැරැද්දක් නැත. මේ මැජික්එක මුළු ලොවම ජීවත් කරවන්නේය. මේ ලියන්නේ ඒ මැජික්එක ගැනය. අප ජීවත කරවන මැජික්එක ගැනය.
ශ්‍රී ලංකාවේ අපි ඉතා වාසනාවන්ත වෙමු. ඒ අන් කිසිවක් නිසා නොව අප රටේ පිහිටීම නිසාය. අපි මහාද්වීපයක කෙළවරෙහි එයට සම්බන්ධ නොවෙමින් මහා සාගර ජල තලයක රැදී සිටිමු. මේ හේතුවෙන් අපට ගෝලීය දේශපාලනයේදී ලැබෙන අවධානය සහ වාසි විශාලය. එපමණක්ද නොව ස්වභාවිකවද අපි මෙතරම් පහසු ජීවිත අත්විඳින්නේ ද මේ පිහිටීම හේතුවෙනි.
අප පෙර සඳහන් කළ මහා ජලතලය පීරමින් එන සිසිල් සුළඟ වසරකට දෙවරක් මාස කීපයක් පුරා අප රටට යහමින් වර්ෂාව ලබා දෙන්නේය. අපේ රටේ ජනතාව පරම්පරා ගණනාවක් මේ වර්ෂාව අනුව තම ජීවිත හැඩගස්වා ගනිමින් වගා කටයුතු වල යෙදුනහ. ජලයේ වැදගත්කම ඔවුන්ට අමුතුවෙන් පහදා දිය යුතු වූයේ නැත. එහෙත් කාලානුරූපව පැමිණි නාගරීකරණය සහ කාර්මිකකරණය හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ ජීවන රටාවන් බිඳ වැටෙන්නට විය. ඔවුන්ගේ දරු මුණුපුරන් ගොවිතැනින් ඉවත්වීම පමණක් නොව කලට වැසි නොලැබීමද එයට ප්‍රබල හේතුවක් විය.
මේ තත්ත්වය ශ්‍රී ලංකාවේ අපට පමණක් නොව මුළු මහත් ලෝකයටම තර්ජනයක් විය. කලට වැසි නොලැබීම මෙන්ම ප්‍රමාණවත් වර්ෂාවක් නොලැබීමද මිනිස් ජීවිතවලට විවිධාකාරයෙන් තර්ජන එල්ල කරන්නට විය. මිනිස් ජීවිතයට ජලයේ ඇති වැදගත්කම සහ ජලය සුරැකීමේ වැදගත්කම, අවශතාව සම්බන්ධව මිනිසා අවධානය ද යොමු කිරීමට පටන් ගත්තේ ඉන්පසුවය. සෑම වසරකම මාර්තු මස 22වැනිදා ලෝක ජල දිනය සැමරෙන්නේද ඒ අනුවය. අපේ රටේ පෞරාණික රාජධානි මාරුවීම සලකා බැලුවහොත් අපේ රටේ ජනතාව සහ ජලය අතර සබදතාව මනාව වටහා ගත හැකිය. රාජධානි එකින් එකට මාරු වීම සිදුවී ඇතතේ ජලාශ්‍රිත පරිසරය පාදක කර ගනිමිනි. අවසානයේ වැඩි ජනගහනයක් බස්නාහිර පළාතේ ස්ථාවර වන්නේ නිරිත දිග මෝසමෙන් වැඩිම වර්ෂාවක් ලබා ගන්නා සශ්‍රීකම ප්‍රදේශය එය වන බැවිනි. එහෙත් අප රටේ සමස්ත භුමි ප්‍රමාණය සලකා බැලුවහොත් ඒ අතරින් වැඩි ප්‍රමාණය අයත් වන්නේ වියළි කාලපයටය. එය සමස්ත භූමි ප්‍රමාණයෙන් සියයට හැත්තෑවකි. අපේ රටේ ජනතාවෙන් බහුතරයක් වර්ෂාව බහුල ප්‍රදේශයේ ස්ථිරව පදිංචි වුවද කෘෂිකාර්මික ජීවන රටාවක් පවත්වා ගත්තේ ඔවුන් අතරින් ඉතා සුළු පිරිසක් පමණි. කෘෂිකාර්මික ජීවන වෘත්තීන්හි නිරත සෙසු බහුතරය වියළි කලාපයේ එලෙසින්ම වගා කටයුතුවල නිරත වෙමින් දිවි ගෙවුහ. එබැවින්ම වාරිමාර්ග නිසි පරිදි පවතිවා ගැනීමත් කලට වෙලාවට අහස් දිය ලැබීමත් මේ ජනතාවගේ ජීවන තත්ත්වයට මෙන්ම රටේ ආර්ථිකයටද ඉතා වැදගත් විය.
එහෙත් මෑතකාලීනව බැලු විට පෙනී යන්නේ ශ්‍රී ලංකාවට ලැබෙන වර්ෂා රටාවේ පැහැදිලි වෙනස්කම් දක්නට ලැබෙන බවයි.
මීට පෙර කලට වේලාවට ලැබුණු වර්ෂාව වෙනුවට දැන් ඇත්තේ මාස ගණන් දිගට ඇදෙන නියඟයයි. 2019 ගෝලීය කාලගුණ අවදානම් දර්ශකයට අනුව කාලගුණ විපර්යාසවලට මුළු ලෝකයෙන්ම දෙවැනියට මුහුණ දීමට සිදුවන රට වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවය. මේ ලියන මොහොත වන විටත් අප රටේ වියළි කලාපයේ මායිම් විශාල වෙමින් පවතින්නේය. වර්ෂාව ලැබුණද එය ප්‍රමාණවත් නොවීමෙන් වගා කටයුතු අසාර්ථක වන්නේය. මේ සියල්ලෙන් වඩාත් වැඩි පීඩාවකට මුහුණ දෙන්නේ සුළු පරිමාණ ගොවි ජනතාවය.
නියමිත පරිදි වර්ෂාව නොමැති වීමෙන් ඔවුන්ගේ වගා විනාශවන අතර ඔවුන්ට ආදායම් අහිමි වේ. එමඟින් සිදු වන්නේ ඔවුන් තව තවත් ණය බරෙහි ගිලී යෑමය. එවැනි වූ පවුල් රාශියක් එක්වූ විට උද්ගත වන්නේ සමාජ ප්‍රශ්නයකි. අනික් අතට රටේ ජනතාවට ප්‍රමාණවත් ආහාර නිෂ්පාදනයක් සිදු නොවීමෙන් ආහාර ආනයනය කිරීමට සිදුවන අතර එමඟින්ද සිදුවන්නේ රටේ ණය බර වැඩිවීමය.
මෙලෙස චක්‍රයක් සේ ක්‍රියාත්මක වන දුර්විපාක හේතුවෙන් බලපෑම සමස්ත රටටමය. මේ චක්‍රයෙන් ගොඩඒමට නම් අප ජලය ආරක්ෂා කර ගත යුතුය. එපමණක්ද නොව කාලගුණ විපර්යාස සිදුවීමට තුඩු දෙන ක්‍රියාකාරකම්වලින් බැහැර කල යුතුය. අප රකිනා මැජික් බලය හෙවත් ජලය ආරක්ෂා කර ගත යුතුය. ඒ සඳහා අප විසින් අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රියාමාර්ග රාශියකි. ඒ අතරින් අප විසින් ප්‍රථමයෙන්ම කළ යුතු වන්නේ අප සතු වනාන්තර ආරක්ෂා කර ගැනීමය. වර්ෂාව ලැබීමට මෙන්ම එය සාමාන්‍ය පරිදි ලැබීමටද වනාන්තර ලබා දෙන්නේ ප්‍රබල පිටුබලයකි. මෝසම් වර්ෂාව පමණක් නොව සංවහන වර්ෂාව ලැබීමේදී ද වනාන්තර ඉටු කරන්නේ අත්‍යවශ්‍ය සේවයකි. වර්ෂාව ඇතිවීමට නම් ප්‍රමාණවත් ජලවාශ්ප වළාකුළුවල එක්ව ඝනීභවනය විය යුතු අතර උත්ස්වේදනය මඟින් මේ කාර්යයට සම්පූර්ණ දායකත්වය ලබා දෙන්නේ වනාන්තර විසිනි.
එහෙත් අපේ රටේ වනාන්තර දිගින් දිගටම විනාශ කෙරමින් පවතින්නේය. වර්ෂාව අඩුවීමට මෙය හේතුවක් වන බව වටහා ගැනීමටත් ක්‍රියාත්මක වීමටත් දැන් කාලය ප්‍රමාණවත්ය. අනෙක් ඉතා වැදගත් කරුණ වන්නේ කාලගුණ හිතකර කෘෂිකර්මය යොදා ගැනීමය. ඇතැම් වගාවන් ස්වභාවික පරාසරය විනාශ කර දමන්නේය. නොකඩවා වසර කිහිපයක් එකම භෝගය වගා කිරීමෙන් පසු පස නිසරු වන්නේ අභ්‍යන්තර ජල මූලාශ්‍රද විනාශ කර දමමිනි. උදාහරණයක් ලෙස දුම් ශාකය දැක්විය හැකිය. එවැනි භෝග වගා කිරීමෙන් ගොවිජනතාව හැකිතාක් වැළැක්විය යුතුය. ඒ වෙනුවට ශෂ්‍ය මාරු වගා ක්‍රම හඳුන්වා දිය යුතුය. ජල උල්පත් වර්ධනය කරන සහ ආරක්ෂා කරන මී, කුඹුක් වැනි ශාක වැඩියෙන් වගා කළ යුතුය.
අහස් දියෙන් වගා කරන ගොවියන් කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කළ යුතු අතර ඔවුන්ට අවශ්‍ය පහසුකම් ද සපයා දිය යුතුය.
පොළොව අභ්‍යන්තරයේ ඇති ජල මුලාශ්‍ර වලින් ජලය ලබා ගැනීමේදී ඉතා පිරිසිඳු පානීය ජලය ලැබෙන නමුත් එම ජල මූලාශ්‍රවලට හානි සිදුවිය හැකි බැවින් ඒ කෙරෙහි අවධානය යොමු විය යුතුය.
මේ වන විටත් එක්සත් ජතීන්ග් සංවර්ධන අරමුදල වැනි වැඩසටහන් සහ ශ්‍රී ලංකා රජයද එක්ව ජලය සුරැකීමේ වැඩසටහන් මෙන්ම ජනතාව දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන්ද ක්‍රියාතමක කරමින් තිබේ. එහෙත් එය පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවන්නේ දිනෙන් දින සමස්ත පෘථිවි ගෝලයම දේශගුණ විපර්යාස අර්බුදයක් කරා ගමන් කරමින් සිටින බැවිනි.
ජලය යනු අපට ජීවය සපයන මාධ්‍යයයි. ජලය නොමැතිව ජීවය නැත. ජලය හිඟ වීමෙන් මිනිසාට මුහුණ දෙන්නට සිදුවන දුශ්කරතා ඉතා කටුකය. ජලය ආරක්ෂා කර ගත යුත්තේ සමෘද්ධිමත් ජීවිතයක් උදෙසාය.
