ශ්‍රී ලංකාවේ මතුවන ඛනිජ සම්පත් වලින් ඉතා අනර්ඝ වන්නේ මැණික්සම්පතයි. විවිධ ප්‍රදේශවල අඩු වැඩි වශයෙන් මැණික් ලැබෙන අතර රත්නපුරය ඉන් ප්‍රධාන වේ. අනාදිමත් කාලයක සිට රත්නපුර ආශ්‍රිතව මැණික් කර්මාන්තය පැවත ගෙන ආ බවට සාක්ෂි මැණික් ඉතිහාසයෙන්ම තහවුරු වෙයි.
පතල් කර්මාන්තයේ නියැලි පතල් කම්කරුවන් එදා සිටම සිය ජීවිකාව මෙමගින් සකසා ගෙන ඇත . මුල් කාලයේදී දේශීය මෙන්ම විදේශිකයන් ද රත්නපුර පැල්මඩුල්ල, නිවිතිගල, ඇහැලියගොඩ ආදී ප්‍රදේශවල උදෑසන හෝ සවස් යාමයේ දී විශාල පිරිසක් මැණික් වෙළෙඳාමේ නියැලුණහ. විවිධ අවස්ථාවල රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ද මෙකී කර්මාන්තය ගොඩ නැගීම සඳහා ලැබුණු බව පිළිගත යුතුයි. එහෙත් වරින් වර පත්වන බලධාරීන් තම දෘෂ්ටි කෝණයන් හා ක්ෂේත්‍රය පිළිබඳව තම දැනුම මත පිහිටා තීන්දු තීරණ ගැනීම හේතුවෙන් මැණික් කර්මාන්තයට එතරම්ම සුබසිද්ධික් සැලසුනා ද යන්න ගැටලුවකි .මේ අතර විවිධ පා‍ර්ශ්ව එකිනෙකා ට අත දිගු කරද්දී ශ්‍රී ලංකා තරුණ මැණික් ව්‍යාපාරික සංගමයේ සභාපති සම්පත් සමරසේකර පසුගිය දා පළකළ අදහස් රැසක් කරළියට පැමිනුණි.
 |
| චන්දන පත්මකුමාර |
" මම මැණික් කර්මාන්තයට යොමු වී දැනට අවුරුදු දහයකට කලින්. මගේ පියා සමග එකතු වී මෙහි ඇති මූලික දැනුම ලබා ගත්තා. මම එදා ඉඳලා ම දැක්කා අපේ තාත්තලා රුපියල්වලට මැණික් විකිණීම කළත් පිට ඉන්න පිරිසක් විතරක් ඩොලර් හම්බ කළා. ලෝකයේ දියුණු වුණ රටවල් බොහොමයක්ම තම රටේ නිෂ්පාදනවලට ඒ රටේ පමණක් නොවෙයි ලෝකයේම ගත හැකි ඉහළම මිළ ගැනීමට අවස්ථාව සකසා තිබෙනවා. එවිට කිසිම කර්මාන්ත කරුවෙක් ඒවා හැර යන්නෙ නෑ. මම තාත්තා කරපුදේම කළේ නෑ. සාම්ප්‍රදායික වෙළෙන්දෙක් නොවී අලුත් විදියට හිතුවා. මැණික් ව්‍යාපාරික කටයුතුවලට තාක්ෂණය එකතු කළා. මැණික් පිළිබඳව ලෝකය හැසිරෙන ආකාරය ගැන හොයා බැලුවා. රත්නපුරේ මැණික් ව්‍යාපාරයෙන් දියුණු කිරීමට අදාළ ව "රත්නපුර ජෙම් සිටි " ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ කළා.
චීනයේ යූත් ජෙම්ස් සමග කතා කළා. චීනයේ ඉන්නෙ කෝටිපති ව්‍යාපාරිකයෝ ඇමෙරිකාව, යුරෝපය, ඕස්ට්‍රේලියාව, දකුණු කොරියාව සහ ජපානය වැනි රටවවල තිබෙන මැණික් වෙළෙඳපලට යාමට දැඩි කැමැත්තක් දක්වන බවයි ඒ අය අපට කිව්වෙ. ලංකාවට නොපැමිණීමට හේතුව විදිහට කිව්වෙ ලංකාවේ මැණික් වෙළෙදපලේ විධිමත් ක්‍රමවේදයක් නැති බවයි. ඔවුනට මැණික් මිළ දී ගැනීමේ දී තත්ව සහතික ලබා ගැනීම, විධිමත් තක්සේරු ක්‍රමවේදයක් මෙන්ම රක්ෂණ ආවරණයක් අවශ්‍යයි. ඒ නිසා අපි දැන් කරන්නෙ අන්තර්ජාලය ඔස්සේ මැණික් අළෙවි කිරීමයි. නමුත් රුපියල් දසදහසක් වටිනා මැණික් ගලක් අලෙවි කළොත් අදාළ ගැණුම්කරුට මැණික් ගල යවාගන්න රුපියල් හයදහසක් විතර වියදම් කරන්න වෙලා. රක්ෂණ සහතිකය ගන්න රත්නපුර ඉඳලා කොළඹ යන්නයි, තැපැල් වියදම් මෙන්ම මැණික් සංස්ථාවේ අතරමැදියන්ට කප්පම් දෙන්නයි යන වියදමත් මිල වැය වෙනවා. අනෙක ඩොලර් දසදහසකට අඩු මැණික් තැපැල් මගින් රට යවන්න බෑ. මේවා අපිට මතුව තියෙන ගැටලු.
රටට එනවිදේශිකයන් ට මැණික් විකුණන්න විදිහක් නෑ. 2018 වසරේ විදේශිකයන් මිලියන දෙකක් ආවත් ඉන් දෙසීයකටවත් මම මැණික් අලෙවි කර නෑ. රත්නපුර සංචාරක මාර්ගයක් නෙවෙයි. මැණික් ගැනීමටත් ඒ අය එන්නෙ නෑ.
රත්නපුරයට ආවත් කීප දෙනෙකු පමණයි ඉන්නෙ. ඒ නිසා රත්නපුරයට ඩොලර් ගේන විධිමත් ක්‍රමවේදයක් හදන්න ඕන. අපි පටන් ගත්ත ජෙම් සිටි වැඩසටහන මගින් දැනට කරන්නෙ අන්තර්ජාලය ඔස්සේ මැණික් ගැනුම් කරුවන් හමුවීමයි.
අපි දැනට ගණුදෙනු කරපු විදේශිකයන් පිළිබඳව තොරතුරු අන්තර්ජාලයෙ තියෙනවා. ඒ ඔස්සේ විශ්වාසය ගොඩනගාගත් සම්බන්ධය මත ලංකාවට එන විදේශිකයන්ට සබරගමුවේ සුන්දර ස්ථාන, පෞරාණික වටිනාකම්, පතල් කර්මාන්තයේ විශේෂ අවස්ථා, තේ කර්මාන්තය පිළිබඳවත් දැනුම ලබාගන්න අවස්ථාව සලසනවා.
එතකොට ඒ හැම තැනකටම විවිධ මට්ටමින් ආදායම් ලැබෙනවා.
රත්නපුරයේ සියලුම සංචාරක ස්ථාන පිළිබඳව විදේශිකයන් රට තුළට එන්න කලින් හොඳ අවබෝධයක් ලබා දෙනවා. මැණික් ආශ්‍රිතව ලැබෙන ආදායමට සමාන්තරව පතල් කම්කරුවන්ට තැඹිලි, පළතුරු, මෙන්ම රොටී, වඩේ විකුණන අයටත් වාසියක් සැලසෙනවා.
මේ හරහා අප උත්සාහ කරන්නෙ රත්නපුර සංචාරක නගරයක් බවට පත් කිරීමයි. ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතිය සාර්ථක කර ගැනීමට හැකි වුවහොත් රත්නපුර දියුණු වෙයි.
සංචාරක මගපෙන්වන්නන් නුවර වැනි සංචාරක නගර පමණයි සංචාරකයන්ට පෙන්වන්නෙ. එක අතකින් එහි ඇති වැරැද්දක් මම දකින්නේ නෑ. සංචාරකයන් කැමති තැන් පෙන්වීම ඔවුනට පැවරුණු වගකීම. අපේ උත්සාහය රත්නපුර පිළිබඳව සංචාරක ආකර්ශනය ඇතිවන නව වැඩපිළිවෙළක් ක්‍රියාත්මක කිරීමයි . නව මානයන්ගෙන් අපි මැණික් ව්‍යාපාරය දෙසත් බැලිය යුතුයි .
අපි ලංකා මැණික් ව්‍යාපාරිකයන්ගේ සහ පතල් කරුවන්ගේ මහා සංගමයේ ප්‍රධාන නිලධාරීන් සමගත් මේ පිළිබඳව කතා කළා. ඔවුන් මෙම ක්‍රමය අනුමත කළත් ඒකට තාම ප්‍රතිචාරයක දැක්වුයේ නෑ. මැණික් ව්‍යාපාරිකයන් ගේ දෙවැනි පෙළක් අද නෑ. මැණික් කර්මාන්තයේ අභිවෘද්ධියට මැණික් ව්‍යාපාරයේ නියැලි ඉදිරිපෙළේ පිරිස වැඩ කරනව ද කියන එක ගැටලුවක්. ගොඩක් වෙලාවට අපේ ඉහළ පෙළේ ව්‍යාපාරික මහත්වරුන් කරන්නෙ තමන්ගේ අතේ තියෙන මුදල් යොදා ජනතාවගේ සුබසාධනය වෙනුවෙන් වැඩ කිරීමයි. ඒක ඉතා හොඳ වැඩක්. දෙලොවටම පිං සිද්ධ වෙනවා. ඒත් එමගින් මැණික් කර්මාන්තයට හෝ එහි අනාගතය ට කිසිවක් සිදුවෙන්නේ නැහැ.
අපි ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතිය මගින් යෝජනා කරන්නෙ ඊට එහා ගිය දෙයක්. අද රත්නපුරේ ලැබෙන රළු මැණික් කපා ඔප දැමීමට බේරුවල නැත්නම් කොළඹ ගෙනියන්න ඕන. අඩු තරමෙ ඒවට සුදුසු දැනුමක් ඇති අය රත්නපුරේ නෑ.
එවැනි නව තාක්ෂණය දන්නා තරුණ පිරිසක් රත්නපුරයට අවශ්‍යයි. දුප්පත් දරුවන්ට ශිෂ්‍යත්ව දෙන එක හොඳ දෙයක්. ඒවායින් කොටසක් රත්න විද්‍යාව වැනි විෂයයන් ඉගෙන ගන්නා දරුවන්ට දුන්නොත් ඒක මැණික් කර්මාන්තයට හොඳ ආයෝජනයක්. මැණික් කර්මාන්තයේ නියැලෙන පිරිසකට විවිධ භාෂාවන් කතා කරන්න පුලුවන් නම් ව්‍යාපාරික කටයුතුවලට ඉතා පහසුයි. ඒවාට මුල් තැනක් දිය යුතුයි.
එහෙම වුනොත් තමාට තනියම බිස්නස් කරන්න පුලුවන්. මැණික් හඳුනා ගැනීමේ උපකරණ, දේශීය හා විදේශීය මුදල් ගණුදෙනු මෙන්ම ප්‍රධාන කාරණාවක් තමයි ලංකාවේ දී විදේශ මුදල් ලබා ගැනීමේ පහසුකම් සැලසීම. විදේශිකයන් අපිට මේ ගැන කියලා තියෙනවා. මේ දේවල් පිළිබඳව අවධානය යොමු කළහොත් රට තව ගොඩක් දියුණුවට පත් වෙයි.
අපේ තරුණ මැණික් ව්‍යාපාරික සංගමයේ දැනට සාමාජිකයින් වෙලා ඉන්න උදවිය භාෂාවන් ප්‍රගුණ කරනවා. දැනට සංඛ්‍යාත්මකව හැත්තෑ පහක් ඉක්මවලා. තවත් වැඩිකරගැනීමට බලාපොරොත්තු වෙනවා. පාසල් දරුවන්ටත් සාමාන්‍ය පෙළට හෝ මැණික් පිළිබඳව සාමාන්‍ය දැනුමක් ලබා දීම වැදගත්.
ලෝකයේ නව විලාසිතා ප්‍රවනතාව තමා වර්ණවත් ගල් පැළඳීම. නමුත් අපි ඒවා කරන්නෙ ඉතා අඩුවෙන්. චීනයේ මැණික් ව්‍යාපාරික ස්ථාන ඉතා දියුණුයි. ආරක්ෂාව ඉහළයි.
එවැනි තැන්වලට ව්‍යාපාරිකයන් ඇදෙනව. ඒ වගේම මැණික් ව්‍යාපාරික කටයුතුවලට ඔවුන්ගේ අලුත් පරම්පරාව යොමුවීම හොඳින් සිද්ධ වෙනවා.
රත්නපුර පින්බිමේ ලැබෙන මැණික්වලින් නියම ආදායම් ලබන්නේ පිට පළාත්වල උදවිය. දැන් උඩවලවට එන සංචාරකයන්අපිත් එක්ක ගනුදෙනු කරනවා. ඒ අයව සබරගමුවේ සුන්දර ස්ථාන පෙන්වන්න එක්ක යනවා. ඔවුන් එක්ක ගනුදෙනු කරද්දී ඉතා හොඳ විශ්වාසයක් යහපත් හැසිරීම අත්‍යවශ්‍යයයි.
ලෝකයේ මැණික් ව්‍යාපාරික ආයෝජකයින් මැණික් සඳහාම ලංකාවට ගෙන්වා ගැනීමයි අපේ ඉලක්කය. මැණික් ව්‍යාපාරයෙන් මුදල් උපයන විදිහ දන්නෙ කී දෙනාද..?. ඒ නිසා අපි රත්නපුර කේන්ද්‍ර කරගෙන දැනට අපේ සංගමයේ විශ්වාසය ගොඩනගාගත් පිරිස අන්තර්ජාලය හරහා මැණික් වෙළෙඳාම ආරම්භ කරලා තියෙන්නේ. ඒ ඔස්සේ ලංකාවට පැමිණෙන විදේශිකයන්ට උඩවලව සහ කහවත්ත කේන්ද්‍ර කරගෙන පහසුකම් සැලසීම මේ වෙද්දී සිදුවෙනවා. අනෙක් ප්‍රදේශ වලටත් මේ ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතිය ප්‍රචලිත කිරීමට පුලුවන්. එයාලගෙ භාෂාවෙන් අපි කතා කරද්දී ඒ අය හරිම කැමතියි. සංචාරක හෝටල්, වාහන, ආහාරපාන, මෙන්ම අපේ රටේ සංස්කෘතික උරුමයන් පිළිබඳව වින්දනාත්මක අවස්ථාවන් ද ඔවුනට ලබාදීමට කටයුතු කරනවා. මේ වන විට මාසයකට සැලකිය යුතු පිරිසක් අපේ රටට ගෙන්වන්න අපිට හැකියාව ලැබී තිබෙනවා .
සංචාරක මගපෙන්වන්නන්ට පවා හොඳ ට සලකන ක්‍රමවේදයක් තියෙන්න ඕන. එතකොට රත්නපුරය ට සංචාරක පිරිස් කැඳවාගෙන ඒමට ඔවුන් උනන්දු වේවී. එය සමාන්‍ය ජන ජීවිතය නගා සිටුවන්නට වැදගත්.
ඒ අතර ම මැණික් ගැනීම සඳහා රත්නපුරයට විදේශිකයන් ගෙන්වා ගැනීමට අපහසු වෙන්නෙ නෑ. එවිට රුපියල් වෙනුවට මැණික් අළෙවි කරලා ඩොලර් උපයන්නෙ පුලුවන්. ඒ වටාපිටාව ක්‍රමයෙන් සකස් වෙමින් පවතිනවා. ඒ පහසුකම් සැලසීම පිළිබඳව රජයේත් වගකිවයුතු ආයතනවලත් ව්‍යාපාරයේ යෙදී සිටින ඉදිරිපෙළේ පිරිසත් අවධානය යොමු කළ යුතුයි .
ලෝකයේ ප්‍රථම මැණික් සාරිය නිර්මාණය කළ තරුණ මැණික් ව්‍යාපාරික කුමාරසිරි රත්නායක මහතා අප සමග කතාවට එක් විය.
ආශ්චර්යා රායි වෙත පිළිගැන්වීමට මැණික් ගල් දහස් ගණනක් ඔබ්බවා මා විසින් නවතම සාරියක් නිර්මාණය කළා. නමුත් එදා රටේ පැවති ආරක්ෂක තත්ත්වය මත ඇය ආවේ නෑ. පසුව ජාතික රූපවාහිනිය මගින් මට මුදල් ගෙවා එය මිල දී ගත්තා. රත්නපුරයේ ඉපදිච්ච අපි හැමදාම මැණික් නිර්මාණයන් කරන්න වෙහෙස වෙනවා. සබරගමුව සංචාරකයින්ගෙන් පිරෙන ආකර්ශනීය පළාතක් කරන්න අපිට අලුත් යෝජනා තිබෙනවා
ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතිය හරහා මගේ මීලඟ බලාපොරොත්තුව භූගත පතලයක් ඇතුළත සංචාරක නවාතැන් පොලක් සකස් කිරීමයි. ගැමි පරිසරයක සිට මැණික් පතලයක් නැරඹීම, පරිසර හිතකාමී මැණික් කර්මාන්තයේ සුවිශේෂතා, දේශීය ආහාර ඇතුළු අපූර්ව අත්දැකීමක් විදේශිකයන්ට ලබා දී රටේ ආර්ථික සවිබලකරණයට දායක වීම අපේ බලාපොරොත්තුවයි.
ග්‍රෑන්ඩ් උඩවලව හෝටලයේ මෙහෙයුම් හා මූල්‍ය අධ්‍යක්ෂ චන්දන පත්මකුමාර මහතා අනතුරුව කතාවට එක් විය.
රත්නපුර වගේම ඒ අවට ප්‍රදේශ ද ලෝකයේ ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇත්තේ මැණික් වලටයි. මැණික් ගැනීමට පැමිණෙන විදේශිකයන් විශාල පිරිසක් අපේ හෝටලයේ නවාතැන් ගන්නවා.
ඒ අය අපට කියන්නෙ රත්නපුරට ආවම ඔවුන් ට ලැබෙන පහසුකම් ප්‍රමාණවත් නොවන බවයි. ඒ අනුව අපි කල්පනා කළා මැණික් කර්මාන්තය හා බැදුණු සංචාරක කර්මාන්තය එක්ව මේ ගැටලුවට පිළියමක් සොයාගත යුතුයි කියලා. මැණික් පතල් කැණීම්, මැණික් ගැරීම පිළිබඳ ආශ්වාදයක් ලබා දීමෙන් සංචාරක ආකර්ශනය දිනා ගැනීමට හැකියි.
එවිට ඔවුන් වැඩි දින ගණනක් රට තුළ රැඳී සිටීමට කැමතියි. මැණික් ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ නැති කටයුතු සඳහා රටට පැමිණෙන විදේශිකයන් ඒ වෙත යොමු කර ගැනීමට වැඩ පිළිවෙලක් ජෙම්සිටි ව්‍යාපෘතිය ට ඇතුළත් ව තිබෙනවා. මේ කටයුතු සාර්ථක වීමෙන් පාරම්පරික සංචාරක සිතියම වෙනස් කරන්න අපට පුලුවන්. එවිට රට දියුණු කරන්න විදේශ විනිමය ලැබීම වර්ධනය වේවි.
මැණික් ව්‍යාපාරික රත්නපුර නිරෝෂා අබේරත්න මිය මෙසේ කීවාය.
ඇත්තටම අද රත්නපුරයේ මැණික් කර්මාන්තය ගැන කිසිම සතුටක් නෑ. ලංකාවේ ලැබෙන මැණික් නිවැරදිව පරීක්ෂාකර ඊට අදාළ ප්‍රමිති සහතිකයක් ලබා ගැනීමත් ගැටලුවක්. රත්නපුර ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතිය කරන්නෙ මේ තත්ත්වය වෙනසක් දැකලා අලුත් විදියට හිතන දකින පසුබිමක් ගොඩනැගීමටයි. අද ඇමෙරිකාවේ තිබෙන තාක්ෂණය තායිලන්තයේත් තිබෙනවා. කොච්චර මැණික් ලැබුනත්අපේ රට කර්මාන්තය අතින් ඉදිරියට ගමන් කර නැහැ. අපේ රටේ සමහර මැණික් තත්ත්ව සහතික නිකුත් කරන ආයතන ව්‍යාජ සහතික නිකුත් කරලා කර්මාන්තයේ කීර්තිය විනාශ කරනවා. මෙහෙ ලැබෙන පලුදු සහිත ගල් හොංකොං රටට ගෙනගොස් පලුදු මකලා ස්වභාවික මැණික් හැටියට ප්‍රමිති සහතික දාලා විකුණනලා. ඒවා නිෂ්පාදන කාර්යකට ගත්තාම මකනලද පලුදුවීම් නැවත මතුවෙනවා. එවිට අපේ රටේ මැණික් වෙළෙඳ පොළ තුළ අවිශ්වාසයක් ගොඩ නැගෙනවා. ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතිය සාර්ථක කර ගැනීමට නම් ජාතික මැණික් හා ස්වර්ණාභරණ අධිකාරයේත් පහසුකම් වැඩි දියුණු වෙන්න ඕන. හොඳ දැක්මක් දැනුමක් සහිත නිලධාරීන් ඉන්න ඕන.
රටේත් ජනතාවගේත් වාසනාවට මේ පින්බර පොළවෙන් මතුවන මැණික් සම්පත නිසි පරිදි පරිභෝජනය කොට රටට ආර්ථිකයට යහපත් හෙට දවසක් තැනීම ජෙම් සිටි ව්‍යාපෘතියේ අරමුණයි .ඒ සදහා තරුණ මැණික් ව්‍යාපාරික මහත්වරුන් ගෙන යන මේ අලුත් උත්සාහය හෙට දවසට අනගි ආයෝජනයක් වනු ඇත.
