මාතර සිට මත්තල හා හම්බන්තොට දක්වා ඉදි කෙරෙන දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ග දිගුව අදියර හතරකින් සමන්විතය. මේ වන විට එහි අදියර දෙකක වැඩ සම්පුර්ණයෙන්ම අවසන් වී තිබේ. සැප්තැම්බර් මස මුල් සතිය වන විට එම මාර්ග කොටස ජනතා අයිතියට පත් කිරීමටද සැලසුම් වී ඇත. වසර කිහිපයක් තිස්සේ විවිධ බාධක හා අභියෝග මැද ඉදිකිරීම් සිදු කෙරුණ දක්ෂිණ අධිවේගයේ ඉදිකිරීම් නිමා වු ප්‍රදේශයේ පසුගිය දා සංචාරය කළෙමු.
 |
| දක්ෂිණ අධිවේගි මාර්ග දිගුවේ අදියර 2 හා 3 භාර ව්‍යාපෘති අධ්‍යක්ෂ කේ. ඩබ්ලිව්. කණ්ඩම්බි |
කොට්ටාව සිට ගාල්ල දක්වා පළමු අදියර යටතේ දක්ෂිණ අධිවේගි මාර්ගය ආරම්භ විය. දෙවන අදියර ලෙස එය මාතර දක්වා ගමන් කළේය. වත්මන් රජය යටතේ එය තව දුරටත් හම්බන්තොට හා මත්තල දක්වා පුළුල් වී තිබේ. මාතර සිට හම්බන්තොට දක්වා ඇති දුර ප්‍රමාණය කිලෝ මීටර් 96කි. එම කොටස දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ග දිගුව ලෙස හැඳින්වේ.
දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ගයේ දිගුව
අදියර 04ක් යටතේ එම අධිවේගයේ ඉදිකිරිම් සිදු කරයි. ඒ මාතර සිට බෙලිඅත්ත දක්වා කිලෝ මිටර් 30ක ප්‍රමාණයකුත්, බෙලිඅත්ත සිට බරවකුඹුක දක්වා කිලෝ මීටර් 26ක ප්‍රමාණයකුත්, බරවකුඹුක සිට සුරියවැව දක්වා කිලෝ මිටර් 15ක දුරකුත් හා සුරියවැව සිට මත්තල හා හම්බන්තොට දක්වා කිලෝ මිටර් 25ක දුරකුත් ලෙසය. මේ අතරින් අදියර 03 හා 04 කොටස් වන බරවකුඹුක සිට සුරියවැව දක්වා සහ සුරියවැව සිට මත්තල හා හම්බන්තොට දක්වා වු කොටස්හි ඉදිකිරීම් මේ වන විට සම්පුර්ණයෙන්ම අවසන් කර තිබේ.
අදියර 01 කොටස වන මාතර සිට බෙලි අත්ත දක්වා වු කොටසේ වැඩ මේ වන විට 95%ක් අවසන් වී ඇත. 02 වන අදියර වන බෙලිඅත්ත සිට බරවාකුඹුක දක්වා වන කොටසේ වැඩ 80%ක් මේ වන විට අවසන් වී තිබේ. ඒ අනුව අදියර 1 හා 2 කොටස්ද මේ වසර අවසන් වීමට පෙර ජනතා අයිතියට පත් කිරීමට හැකි වනු ඇත.
දක්ෂිණ අධිවේගි මාර්ග දිගුවේ දැනට වැඩ අවසන් වී ඇති කොටස වන බරවතුඹුක සිට සුරියවැව, මත්තල හා හම්බන්තොට දක්වා කොටස සැප්තැම්බර් මස මුල් සතිය වන විට විවෘත වූ පසු මාතර සිට පැමිණෙන පිරිසට බරවකුඹුක ප්‍රදේශයෙන් නැවතත් අධිවේගයට සම්බන්ධවී ඉතා කෙටි කලක් තුළ සුරියවැව, හම්බන්තොට, මත්තල හා කතරගම ඇතුළු ප්රදේශ රැසකට යෑමට හැකියාව ලැබේ. වැඩ නිම වී ඇති අදියර 03 කොටසේදී ඇඹිලිපිටිය නෝනාගම මාර්ගයේ බරවකුඹුක ප්‍රදේශයෙන් අධිවේගයට ඇතුළු වීමේ හා පිටවීමේ දොරටු පිහිටුවා තිබේ.
බරවකුඹුක ප්‍රදේශයෙන් අධිවේගයට ඇතුළු වී මත්තල හෝ හම්බන්තොට දෙසට යන පිරිස් සඳහා දෙවන පිටවීමේ දොරටුව පිහිටුවා ඇත්තේ සුරියවැව ප්රදේශයේය. ඒ සුරියවැව සිට හම්බන්තොට දක්වා දිවෙන අඩි 100 මාර්ගයේ නමඩගස්වැව ප්රදේශයේය. මෙහිදීද අධිවේගයෙන් පිට වීමේ දොරටුවක් මෙන්ම අධිවේගයට ඇතුළු වීමේ දොරටුවක්ද පිහිටුවා තිබේ.
අධිවේගයේ සුරියවැව දොරටුවෙන් ඇතුළු වන පිරිස හම්බන්තොට හෝ මත්තල දෙසට ධාවනය වීමේදි සුරියවැව සිට කිලෝ මිටර් 04ක් පමණ ගිය පසු අධිවේගී මාර්ගය අන්දරවැව ප්‍රදේශයේදී දෙකට බෙදේ. ඒ මත්තල දෙසටත් හම්බන්තොට දෙසටත් ලෙසය. මේ ස්ථානය හඳුන්වා ඇත්තේ “ANDARAWEWA SYSTEM INTERCHANGE” ලෙසය. එහි ඇති විශේෂත්වය ඒ ස්ථානයේදී කිසිවකුටත් අධිවේගී මාර්ගයට ඇතුළු වීමට හෝ පිට වීමට අවස්ථාව නොලැබීමයි. එම හුවමාරුවේ සිට මත්තල දෙසට ගමන් කරන්නෙකුට පිට වීමේ දොරටුවක් පිහිටුවා ඇත්තේ සුරියවැව ගොන්නොරුව හරහා හම්බන්තොට දිවෙන ප්‍රධාන මාර්ගයේ මත්තල හන්දියේය.
අන්දරවැව හුවමාරුවේ සිට මත්තල දක්වා ඇති දුර කිලෝ මිටර් තුන හමාරකි. එම ස්ථානයේ අධිවේගී මාර්ගයට ඇතුළු වීමේ දොරටුවක්ද පිහිටුවා තිබේ. එමෙන්ම මත්තල රාජපක්ෂ ගුවන්තොටුපළට පැමිණෙන පිරිස හා කතරගම ඇතුළු අවට වන්දනාවේ පැමිණෙන පිරිසට ඉතා පහසුවෙන් මත්තල හන්දියෙන් අධිවේගයට ඇතුළු වීමේ පහසුකම තිබේ.
එමෙන්ම සුරියවැව පිටවීමේ දොරටුව පසු කර හම්බන්තොටට යා යුතු රථ වාහන සඳහා මත්තලට නොගොස් අන්දරවැව හුවමාරුවේ ඉදි කර ඇති හම්බන්තොට අතුරු අධිවේගී මාර්ගය ඔස්සේ ඉතා කෙටි කලක් තුළ හම්බන්තොටට ළඟා වීමේ හැකියාව පවතී. අන්දරවැව හුවමාරුවේ සිට හම්බන්තොට දක්වා ඇති දුර කිලෝ මිටර් 14කි. එය හම්බන්තොට මාතර ප්‍රධාන මාර්ගයේ කටුවැව ප්‍රදේශයේ ඉදි කර තිබේ. එම ස්ථානයෙන්ද අධිවේගී මාර්ගයට ඇතුළු වීමේ දොරටුවක් ස්ථාපනය කර තිබේ. ඒ දොරටුව නිසා හම්බන්තොට මාගම්පුර වරායේ සිට පිට වන වාහන හා හම්බන්තොට කේන්ද්‍ර කරගෙන ආරම්භ වන අනෙකුත් කර්මාන්ත ශාලා සඳහාද විශාල පහසුවක් ඇති වේ.
දැනට ඉදිකිරීම් අවසන් කර ඇති අදියර 03 සඳහා වැය වුණ මුදල රුපියල් බිලියන 31.57කි. අදියර 4 සඳහා වියදම් කළ මුදල රුපියල් බිලියන 52කි. එම කොටස් දෙකේ පමණක් මාර්ගයේ ඉදිකිරීම් සඳහා පිටතින් පස් කියුබ් මිලියන දෙකකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ලබාගෙන තිබේ. එම මාර්ගය ඉදි කිරීමේදී රජය ඒ පිළිබඳ වැඩි ප්‍රචාරයක් ලබා නොදුන් නමුත් එහි වැඩකටයුතු ලහියේ සිදු වී ඇත. කොට්ටාව සිට මාතර දක්වා අධිවේගි මාර්ගය ඉදි වු කාලපරාසයටත් වඩා ඉතා අඩු කාලයක් තුළ දක්ෂිණ අධිවේගි මාර්ග දිගුවේ වැඩ කටයුතු සිදු වීම විශේෂත්වයකි.
අධිවේගයේ ඉදිකිරිම් අවසන් කර ඇති එම කොටස දිවෙන්නේ ඉතා මනරම් පරිසරයක් මැදිනි. එම කොටසේ මාර්ගය දෙපස වැඩි වශයෙන් දකින්නට ලැබෙන්නේ වන ලැහැබය. එක පැහැර දිවෙන කුඹුරු හා වගාය. වන ලැහැබ සහිත කොටසේදී වන අලින් ඇතුළු වන සතුන්ගේ ගමනාගමනයට හා ඔවුන්ගේ ජිවන තත්ත්වයටද කිසිදු හානියක් සිදු නොවන අයුරින් ඉදිකිරිම් සිදු කර තිබේ. විශේෂයෙන්ම අලිමංකඩ හෙවත් වන අලින් නිතර නිතර එහා මෙහා ගමන් කරන ඔවුන්ගේ සුපුරුදු මාර්ග පද්ධතියටද කිසිදු හානියක් නොවන අයුරින් අලිමංකඩ හඳුනාගෙන ඒ ස්ථානවලදි අධිවේගී මාර්ගය කණුමත ඉදි කර තිබීමද කැපීපෙනෙන විශේෂත්වයකි. 
කෘෂිකාර්මික ප්‍රදේශයක් වන එම ප්‍රදේශයේ අධිවේගී මාර්ග ඉදි කිරීමේදී මුහුණ දි තිබු තවත් එක් ගැටලුවක් වුයේ වගාව සඳහා දිවෙන ජලමාර්ග හරස් නොවීමට වගබලාගැනීම හා ගවයන් එළුවන් වැනි සතුන්ට වන ලැහැබට යෑමට හැකි වන පරිදි ඉදිකිරිම් සිදු කිරිමය.
ඒ අනුව අධිවේගයේ ඉදිකිරිම්වලදී කිසිදු ජල මාර්ගයක් අවහිර නොවන පරිදි ඉදිකිරීම් සිදු කර තිබේ. ස්ථාන දෙකකදී අධිවේගය හරහා උමං මාර්ග දෙකක් ඔස්සේ ජලය රැගෙන යයි. වන සතුන් නිතර නිතර ගැවසෙන ස්ථාන හා වැසි ජලය ගලා බැස යා යුතු ස්ථාන හඳුනාගෙන ඒ ස්ථාන සඳහා කල්වට් හෙවත් කුඩා ප්‍රමාණයේ හා විශාල ප්‍රමාණයේ බෝක්කු ඉදි කර තිබේ.
සාමාන්‍ය ජනතාවට අධිවේගී මාර්ගය හරහා ගමන් කිරීමේදී ඒ ස්ථාන නියම පරිදි හඳුනාගෙන වෙන වෙනම මාර්ගයට උඩින් හා යටින් මාර්ග ඉදි කර තිබේ. ඒ අනුව අදියර 3 හා 4 කොටස්වල පමණක් උඩින් ගමන් කළ හැකි පරිදි සකස් කරන ලද පාලම් සංඛ්‍යාව 07කි. යටින් යා හැකි පරිදි ඉදි කරන ලද යටි පාලම් සංඛාව 30කි. ඊට අමතරව වලවේ ගඟ හරහා මීටර් 600ක විශාල පාලමක්ද ඉදි කර ඇත්තේ කිසිදු ගං වතුර තත්ත්වයකදි මාර්ගයට ජලය ගලා නොඑන අයුරින්ය.
දැනට වැඩ අවසන් වී ඇති අදියර 3 හා 4 කොටස් සම්බන්ධයෙන් මාර්ග සංවර්ධන අදිකාරියේ අදියර 2 හා 3 බාරව කටයුතු කරන ව්‍යාපෘති අධ්‍යක්ෂ කේ.ඩබ්ලිව්.කණ්ඩම්බි මහතාගෙන්ද විමසීමක් කළෙමු.
“ අධිවේගී මාර්ගයේ පළමු කොටසේ හා දෙවන කොටසේ ඉදිකිරීම්වලදි බාධක රැසකට මුහුණ දෙන්න සිදු වුණා. ප්‍රධාන බාධකය තමයි මාර්ගයේ ඉදිකිරීම් සඳහා පරිසරයත් ආරක්ෂා කර ගනිමින් අවශ්‍ය පස් ප්‍රමාණය ලබාගැනීම. දිනකට පස් කියුබ් ලක්ෂයක් ඕනෑ නම් අපිට දිනකට සපයාගැනීමට හැකි වුණේ පස් කියුබ් 25000ක් වගේ ප්‍රමාණයකුයි. ඒ නිසයි අදියර 1 හා 2 කොටස්වල ඉදිකිරීම් තරමක් ප්‍රමාද වුණේ. නමුත් එහි ඉදිකිරීම් මේ වසර අවසන් වන විට නිම කරන්න පුළුන්කම තියෙනවා.
අධිවේගී මාර්ගයේ මේ වන විට තියෙන්නේ සේවා ප්රදේශ එකක් පමණයි. ඒ වැලිපැන්න ප්‍රදේශයේයි. නමුත් අධිවේගී මාර්ගය මත්තල දක්වා දිගු වීමේදී බෙලිඅත්ත ප්‍රදේශයේ තවත් එක් සේවා ප්‍රදේශයක් ඉදි කරනවා. ඊට අමතරව රියැදුරන් සඳහා විවේක ස්ථාන කිහිපයක් ඉදිකිරීම කෙරෙහිත් මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරියේ විශේෂ අවධානය යොමු වෙලා තියෙනවා.
චීන එක්සිං බැංකුවේ ණය ආධාරයක් යටතේ තමයි චීන කොන්ත්‍රාත්කාර සමාගම් කිහිපයක් ඉදිකිරීම් කරන්නේ සියලු ඉදිකිරීම් සිදු වන්නේ මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරියේ පුර්ණ අධීක්ෂණය යටතේයි. ඉදිකිරීම් සම්බන්ධයෙන් සොයා බලන්න වෙනම විදේශීය උපදේශක සමාගමකුත් පත් කරලා තියෙනවා. ඒ අනුව සියලු ඉදිකිරීම්වල ප්‍රමිතිය වගේම ඉදිකිරීම් සඳහා යොදාගන්නා ද්‍රව්‍යවල ප්‍රමිතිය පිළිබඳ ද විශේෂ අවධානයක් යොමු කරලා තියෙනවා”
