ණය ගෙවීම ශ්‍රේණිගත කිරීම සාධාරණ ද?

ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව

අන්තර්ජාතික ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන විසින් ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳව ලබාදී ඇති තීරණ සාධාරණ නොවන බව මහ බැංකුව අවධාරණය කරයි.

එපමණක් නොව මේ තීරණ සමඟ තමන් එකඟ නොවන බව ද මහ බැංකුව පවසයි. ඒ ජගත් ශ්‍රේණිගත කිරීමේ පහත දැමීම පිළිබඳව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ මතයයි.

2018 දෙසැම්බර් මස 03 වැනි දින ෆිච් ආයතනය (ෆිච් රේටින්ග්ස්) සහ 2018 දෙසැම්බර් මස 04 වැනි දින ස්‍ටෑන්ඩර්ඩ් ඇන්ඩ් පුවර්ස් (එස් ඇන්ඩ් පී ග්ලෝබල් රේටින්ග්ස් ) විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ දිගුකාලීන විදේශීය ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම ‘B+’ (ස්ථාවර) සිට ‘B’ (ස්ථාවර) මට්ටම දක්වා පහත හෙළීමට ගත් තීරණය රටෙහි සාර්ව ආර්ථික මූලධර්ම මඟින් පිළිබිඹු සාධකවලට පටහැණිව සිදු කර ඇති බව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ මතයයි.

මෙරට දේශපාලන ක්ෂේත්‍රයේ මෑතකාලීනව දක්නට ලැබෙන ප්‍රවණතා හමුවේ වුවද, විශේෂයෙන්ම, විදේශීය මූල්‍යන අවශ්‍යතා සහ ණය ආපසු ගෙවීමේ වගකීම් අතුළුව ආර්ථිකය මත ඇති විය හැකි ඕනෑම බලපෑමක් අවම කිරීම සඳහා මහ බැංකුව සහ රජය විසින් ක්‍රියාමාර්ග ගණනාවක් ගෙන ඇත. 2019 වසරේ ජනවාරි මාසයේදී ඒ.ජ.ඩොලර් බිලියන 1ක සහ 2019 අප්‍රේල් මාසයේදී එ.ජ.ඩොලර් මිලියන 500 ක ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර කල්පිරී‍ම් වෙනුවෙන් රජයට ඇති විදේශීය ණය වගකීම පියවීම සඳහා බලධාරීන් විසින් සක්‍රීය වගකීම් කළමනාකරණ ක්‍රියාමාර්ගය යටතේ රුපියල් බිලියන 310 නොඉක්ම වූ සීමාවක අරමුදල් සම්පාදනයට ඉඩ ප්‍රස්ථා සලසා ගැනීමට අමතරව දැනටමත් උපායමාර්ගික නොවන වත්කම් මඟින් ලැබුණු ආයෝජන සහ මෑතකදී ඒකාබද්ධ ණය පහසුකමෙන් වූ ලැබීම් මඟින් ස්වාරක්ෂක අරමුදලක් ගොඩනංවාගෙන ඇත.

මැදපෙරදිග සහ නැගෙනහිර ආසියාතික කලාපයේ රටවලින් ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය බැංකුවලට ණය පහසුකම් ලබා ගැනීමේ මාර්ග වැඩි දියුණු වීම මත මෙම වසරේ ඉදිරි කාලපරිච්ඡේදයේදී සහ 2019 වස‍ෙ‍ර් මුල් කාලපරිච්ඡේදයේදී දළ වශයෙන් එ.ජ. ඩොලර් මිලියන 750 ත් එ.ජ. ඩොලර් බිලියන 1 ත් අතර ප්‍රමාණයක් ශ්‍රී ලංකා සංවර්ධන බැඳුම්කර නිකුත් කිරීමේ කටයුතු අවසන් අදියරෙහි පවතී. තවද, ඒකාබද්ධ ණය වැඩසටහන යටතේ 2019 වසරේ පෙබරවාරි මාසය වන විට තවත් එ.ජ. ඩොලර් මිලියන 500 ක් රැස් කරගැනීමේ වැඩපිළිවෙළක් ද ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතී.

මීට අමතරව, ඊළඟ වස‍ෙර්දී ද්විපාර්ශ්වික හා බහුපාර්ශ්වික නියෝජිත අ‍ායතන විසින් ප්‍රතිපාදනය කරනු ඇතැයි අපේක්ෂිත ඩොලර් මිලියන 600 ක් මඟින් ද ඒ සඳහා තවදුරටත් සහාය ලැබෙනු ඇත. මෙම ලැබීම්, පවතින අරමුදල් ද සමඟ 2019 වසරේ කල්පිරීමට නියමිත ජාත්‍යන්තර ස්වෛරීත්ව බැඳුම්කර සියල්ලම පියවීමට අවශ්‍ය ප්‍රමාණයටත් වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් වේ.

මේ අතර, සංචිතවල ප්‍රමාණාත්මභාවය තවදුරටත් ශක්තිමත් කිරීමේ අරමුණින් යුතුව විදේශ විනිමය හුවමාරු ගිවිසුම් වෙත යොමු වීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් සාර්ක් විනිමය හුවමාරු රාමුව වැනි කලාපීය අරමුදල් සමඟ මෙන්ම මහ බැංකු සමඟ ද සාකච්ඡා ආරම්භ කර ඇත. මෙම ක්‍රියාමාර්ගය මතින් රටේ විදේශීය සංචිතවල ප්‍රමාණාත්මකභාවය තවදුරටත් ශක්තිමත් කිරීමට පමණක් නොව, එමඟින් විදේශීය ණය සේවාකරණ වගකීම් නිසි කලට සිදු කිරීමට සහ විනිමය වෙළෙඳපොළ වෙත විචක්ෂණශීලීව මැදිහත්වීමට අවශ්‍ය අවකාශය සපයනු ඇත. මෑත දිනවල, විදේශ විනිමය ලැබීම් ඉහළ යෑමෙන් විනිමය අනුපාතිකයන්හි සැලකිය යුතු ලෙස සතුටුදායක ගැළපුම් සිදු වූ අතර, මෙම තත්ත්වය ඉදිරි නිවාඩු සහ නව අවුරුදු සමයේදී තවදුරටත් වර්ධනය වනු ඇත.

මෙහෙයුම් වාතාවරණය අභියෝගාත්මක වුවද, බැංකු අංශය දැඩි අධීක්ෂණ හා නියාමන රාමුවක් යටතේ පවතී. ප්‍රාග්ධන සහ ද්‍රවශීලතා අවශ්‍යතා ඉහළ මට්ටමක පවත්වාගෙන යෑමට බැංකු අංශයේ ඇති කැපවීමෙන් මෙම අභියෝගවලට මුහුණදීමට ඇති හැකියාව පෙන්නුම් කෙරෙන අතර, එමඟින් බැංකු අංශය සම්බන්ධයෙන් ස්ථාවර ඉදිරි දැක්මක් නිර්මාණය කෙරෙයි.

ඉහත දැක්වූ කරුණු අනුව, ෆිච් ආයතනය සහ එස් ඇන්ඩ් පී ග්ලෝබල් ආයතනය විසින් මෑතකදී කරන ලද ශ්‍රේණිගත කිරීමේ සාධාරණ නොවන බව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේහි අදහස වේ.

එවැනි ශ්‍රේණිගත කිරීමේ පහළ දැමීමක් සාර්ව ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිවල හෝ මූලධර්මවල දුර්වල වීමක් පිළිබඳව කිසිදු සාක්ෂියක් ‍නොමැතිව දේශපාලන අස්ථාවරභාවය ඉහළ යෑම යන කරුණු මත පමණක් පදනම්ව සිදු කිරීම සාධාරණීකරණය කළ නොහැකිය. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ විස්තීර්ණ ණය පහසුකම් වැඩ සටහනෙහි පස්වන සමාලෝචනය අවසානයේ ඇති කරගත් නිලධාරි මට්ටමේ එකඟතාව (2018 ඔක්තෝබර් 26 දින) මඟින් පවත්නා සාර්ව ආර්ථික තත්ත්වයන් තවදුරටත් ශක්තිමත් කෙරිණ.