* පන්සලට වෙහෙරක් ලැගුම් ගෙයක් නෑ
* ගමේ දායකයන්ටත් කන්න නැති දාට එළවළු ආරාමයෙන්
* හම් පාසලේ දරුවන් ඉගෙන ගන්නේ ගස් යට.
සමහරු බුද්ධාලම්භන ප්‍රීතිය නිමිත්තෙන් විවිධ දේ කරති. බුදු දහමේ හරය ලොවට කියාපාමින් දහමින් පෝෂිත දරුපරපුරක් බිහිකරලීමේ පරමාර්ථය මුදුන්පත් කරගනු සඳහා සම්මා වෑයමක යෙදෙන එක්තරා මෙහෙණින් වහන්සේ නමක සොයා අප පසුගිය දිනෙක පුත්තලම දිස්ත්‍රික්කයේ තවත් දුෂ්කර ප්‍රදේශයක් කරා ගියෙමු. පුත්තලම කොළඹ ප්‍රධාන මාර්ගය ඔස්සේ හලාවත දෙසට යද්දී අපට පළමුව හමුවන ප්‍රධාන මංසන්ධිය පාලවිය මංසන්ධියයි. එය පසුකර කිලෝ මීටරක් පමණ යද්දී දකුණු දෙසට දිවෙන මාර්ගයත් සමඟ අපට හමුවන්නේ දුම්රිය හරස් මාර්ගයකි. එය පසු කරද්දී අප පා තබන්නේ වන්නිතිව්ව නම් වූ සුන්දර ගම්පෙතටය.
මේ පළාතේ ජනතාව කෘෂි කර්මාන්තය, ධීවර කර්මාන්තය හා ලුණු කර්මාන්තය ප්‍රධාන වශයෙන් සිය ජීවිකාව කර ගෙන සිටින අතර තවත් පිරිසක් එදිනෙදා කුලියක් මලියක් කරගනිමින් වේල පිරිමසා ගනිති. පවුල් 65ක් පමණ පදිංචි මෙම ප්‍රදේශයේ සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් යන ජාතීන් සමගියෙන් ජීවත් වන අතර වැඩි දෙනෙක් අඩු ආදායම් ලාභිහුය.
සදාචාර සම්පන්න දැහැමි සමාජයක් ගොඩනගනු වස් 2016 වර්ෂයේ මුල් භාගයේ ආරම්භ කරන ලද පාලවිය, වන්නිතිව්, ශ්‍රි අභිනවාරම විහාරස්ථානය ප්‍රදේශවාසී බෞද්ධ සැදැහැවතුනට පිනක් දහමක් කර ගැනීමට ඇති එකම ස්ථානයයි. මාවනැල්ලේ ධම්ම සුදේශිකා මෙහෙණිය මෙම විහාරස්ථානයේ විහාරාධිපතිකාරිත්වය දරමින් වැඩ වාසය කරන්නීය.
අඩු ආදායම්ලාභී දායකයන් විශාල ප්‍රමාණයක් සිටීම නිසා විහාරස්ථානයේ අභිවෘද්ධිය උදෙසා මූල්‍යමය වශයෙන් දායක වීමට නොහැකි තරමට ඔවුන් ආර්ථිකමය වශයෙන් අපොහොසත්ය. පළාතේ ජනතාවට මෙන්ම කුඩා දරුවන් නිසි මඟ යවමින් විහාරස්ථානයේ අඩුපාඩු පිරිමසා ගැනීමට මෙහෙණියන් දරන්නාවූ උත්සාහය සුළුපටු නොවේ. බෝසත් ළමා සමාජය නමින් පළාතේ බෞද්ධ හා කතෝලික දරුවන්ගේ එකමුතුවෙන් ළමා සමාජයක් පිහිටුවා සාමය හා සහජීවනය සංකේතවත් කරමින් ආගමික සහජීවනය නංවාලීමට එතුමිය ජාතික මෙහෙවරක නිරතව සිටින්නීය.
විහාරස්ථානයට ඉලක්කගත ආදායම් මාර්ගයක් නොමැති අතර ඇතැම් දිනවල එදිනෙදා වේල පිරිමසා ගැනීමද අපහසු වන්නේ දායක පවුල්වල දුගී දුප්පත්කම හේතුවෙනි. පන්සලට දානය නොලැබෙන අවස්ථා එමට වුවත් දුගී දුප්පත් ජනතාවක් වෙසෙන පළාතක් බැවින් සුදේශිකා මෙහෙණිය ඇල් දිය වීදුරුවෙන් සැනසී සියලු අඩුපාඩු උපේක්ෂා සිතින් විඳ දරා ගන්නීය.
“මේ පළාත වැස්ස කලෙට නිතරම ගංවතුරට යට වෙනවා. ඒ වගේම පායන කාලෙට දරුණු ලෙස නියඟයෙන් බැට කනවා. විහාරස්ථානයට ගොවිතැනක් කර ගන්න තරම් ඉඩකඩක් නැති වුණත් දානයට අවශ්‍ය එළවළු පන්සල් භූමියේ හැකි තරමින් වවා ගැනීමට මං උත්සාහ දරනවා. මේ පළාතේ පස සරු නොවුණත් උත්සාහයෙන් කෙසේ හෝ බවභෝග ටිකක් හදා ගන්නවා. ඇතැම් වෙලාවට එදාවේල සපයා ගන්න බැරි දායකයන්ටත් ඒ ගොවිතැන්වල ඵලදාව පිහිටක් වෙනවා.” සුදේශිකා මෑණියන් පවසන්නේ සිය කුඩා ගොවිපොළේ වගාවන්ට සාත්තු සප්පායම් කරන අතරතුරදීය.
විහාරස්ථානයේ ස්ථීර සංඝාවාසයක් නොමැත. මෙහෙණියන් සිය ආවාස පහසුකම් සපයා ගන්නේ කුඩා ඉඩ ප්‍රමාණයකය. විහාරස්ථාන දහම් පාසලේ දරුවෝ තිහකට අධික සංඛ්‍යාවක් ඉගෙනුම ලබති. ඒ දරුවන්ට උගන්වන්නේද මෙහෙණියන් වැඩ වසන කුටියේදීමය. ඉන් දහම් පාසල් දරුවන් මෙන්ම මෙහෙණියන් ද දැඩි අපහසුතාවට පත් වුවත් කළ හැකි යමක් නොමැත. ඩෙස් බංකු ඇත්තේ කීපයකි. දරුවන් වැඩි දෙනකු දහම් අධ්‍යාපනය ලබන්නේ ගස් යටය.
බෝධීන් වහන්සේ නමක් හැරුණුවිට විහාරස්ථානයක් සතු ප්‍රධාන අංග කිසිවක් එහි නැත්තේය. සංඝාවාසයක්, බහුකාර්ය ගොඩනැගිල්ලක්, ගිනිහල් ගෙයක්, නාන කාමරයක්, වැසිකිළි හා කැසිකිළි පහසුකම් කිසිවක් මෙහි නැත.
එම අඩුපාඩුකම් සපුරා ගැනීමට බෞද්ධ පින්වන්තයන් ඉදිරිපත් වන්නේ නම් එය මහඟු පුණය කර්මයක් වනු ඇත්තේය. විහාරස්ථානයේ ඉහත කී අඩුපාඩු සපුරා දීමෙන් ප්‍රදේශයට ආගමික වශයෙන් විශාල මෙහෙවරක් සිදු කිරීමටත් සදාචාර සම්පන්න දැහැමි සමාජයක් බිහිකිරීමටත් හේතු වනු ඇත්තේය.
“අපි අති දුෂ්කර ප්‍රදේශයක ජීවත් වෙන්නෙ. පළාතේ ජාතීන් තුනම මිශ්‍රව ජීවත් වෙනවා. බහුතරයක් ඉන්නේ මුස්ලිම්වරුන්. දෙමළ ජාතිකයන් සුළු පිරිසකුත් ඉන්නවා. මගේ සතර පේරුවේ දායකයන් ලෙස පවුල් 65ක් පමණ ඉන්නවා. ඒ අය ජීවත් වන්නේ ඉතා දුෂ්කරතා මැද්දෙයි.
ඒ අය වෙනුවෙනුත් මේ සම්බුද්ධ ශාසනය වෙනුවෙනුත් අපට කරන්න පුළුවන් සියලුම ආගමික හා සමාජීය කටයුතු අපි ඒකාන්තයෙන්ම සිදුකරගෙන යනවා. දහම් පාසලට ගොඩනැගිල්ලක් නෑ. ඩෙස් පුටු නැහැ. අපට ලැගුම් ගෙයක් නෑ. ආගමික වතාවත් කරන්න චෛත්‍යයක් නැහැ. ඔන්න ඔය කියන අඩු පාඩු සපුරලා දෙනවානම් සම්බුද්ධ ශාසනයට කරගන්නා වූ මහත් පුණ්‍ය කර්මයක්” සුදේශිකා මෙහෙණිය පැවසුවාය.
වනාතවිල්ලුව සමූහ
කේ. ප්රියංකර කළුපහන
