සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ මළගිය ඇත්තෝ සොයා ජපානයට ගිය ගමනක විසිතුර
දෙවෙන්දොරා සං හා නොරිකො සං නම් වූ පෙම්වතුන් හරහා සරච්චන්ද්‍රයන් අප කිසිදා නොදුටු ජපාන ජන ජීවිතය ගැන කීවේය. එහි සොඳුරු තැන් කරා ගෙන ගියේය. අපේ පරම්පරාවේ බොහෝ දෙනෙක් පමණක් නොව මළගිය ඇත්තෝ හා මළවුන්ගේ අවුරුදු දා පොත් කියවූ කවුරුත් මේ චරිතවලට මෙන්ම ඔවුන් ජපානයේ ආගිය තැන්වලට ද පෙම් කළහ.
ආ ගිය මඟ තොටදී අපට බොහෝ මිනිස්සු හමුවෙති. ඒ හමුවෙන හැම කෙනෙකුගේම කුමක් හෝ වටිනාකමක් වෙයි. අපට අහම්බෙන් හමුවූ නාරද විජයසූරිය ද මේ කියන්නට යන කතාවේ කතානායකයාය. කලක් තිස්සේ ජර්මනියේ පදිංචිව සිටින නාරද කෙටි නිවාඩුවකට මේ දිනවල ලංකාවට පැමිණ සිටී. ලෝකය වටා ඇවීදිමේ ආසාවෙන් පෙළෙන ඔහු මීට ටික කලකට පෙර ජපානයට ගියේය. ඔහු ජපානයට ගියේ නිකම්ම නිකම් සංචාර‍යකට නොවේ. ගමනේ අරමුණ වූයේ සිතින් පෙම් බැඳි ඇය සොයා ගැනීමය. නාරදට ඇය මුලින්ම හමුවන්නේ පාසල් වියේදීය. එනම් වයස අවුරුදු දහහතක් තරම් කාලයේය. අරුමය නම් නාරද පමණක් නොව ඔබ අප කවුරුත් ඇයට අපමණ පෙම් කිරීමය.
“ඇය කවුද?” ඔබ කුතුහලයෙන් අසනු ඇත.
“ඇය නොරිකො සං”
මේ නොරිකොසං කවුරුන්දැයි ඔබ හඳුනනවාද?
මළගිය ඇත්තෝ හා මළවුන්ගේ අවුරුදු දා යන නවකතා ද්විත්වයේදී අපට හමුවන ඇය සොයා යෑමම අරුමයකි.
ජපානය කියන්නේ හීනයක්. ඒ හීනයේ අප අතරමං වෙන්නේ පාසල් වියේදීය. මහාචාර්ය එදරිවීර සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ මළගිය ඇත්තෝ නවකතාව කියැවීමත් සමඟය. දෙවෙන්දොරා සං හා නොරික සං නම් වූ පෙම්වතුන් හරහා සරච්චන්ද්‍රයන් අප කිසිදා නොදුටු ජපාන ජන ජීවිතය ගැන කීවේය. එහි සොඳුරු තැන් කරා ගෙන ගියේය. අපේ පරම්පරාවේ බොහෝ දෙනෙක් පමණක් නොව මළගිය ඇත්තෝ හා මළවුන්ගේ අවුරුදු දා පොත් කියවූ කවුරුත් මේ චරිතවලට මෙන්ම ඔවුන් ජපානයේ ආගිය තැන්වලට ද පෙම් කළහ.
මළගිය ඇත්තෝ පොත ලියැවෙන්නේ 1959 වසරේදීය. මළවුන්ගේ අවුරුදු දා පොත ලියැවෙන්නේ එයිනුත් අවුරුදු හයක් ගිය පසුය. එනම් 1965 වසරේදීය. මළගිය ඇත්තන්ට පෙම් බැඳි නාරද ජයසූරියට දශක පනහකට පසුව වුව එදා නොරිකො සං හා දෙවෙන්දොරා සං ආගිය තැන් සොයා යන්නට තරම් සිතක් පහළ වන්නේය.
නොරිකො සං හා දෙවෙන්දොරා සං එදා ආ ගිය මඟතොට ගිය නාරද මෙදා දුටුදේ කෙසේ වන්නට ඇතිද?
ඔබට ඒ ගැන කුතුහලයක් මතුවනු නිසැකය. ජපානයට යෑමට පෙරත් ජපානයට ගිය පසුත් නාරදගේ සිතේ ඇතිවූ සුන්දර සිතුවලි අද ද ඔහු සිහිපත් කරන්නේ ජීවිතයේ ආදරණීය මතකයන් ලෙසිනි.
“ප්‍රේමයේ අවසානය හිමිකර ගැනීමයි කියන එක සරච්චන්ද්‍ර මහත්තයා ඔහුගේ නවකතාවලින් වෙනස් කළා. සරච්චන්ද්‍රයන් අපේ සමාජයට ප්‍රේමය පිළිබඳ බොහෝම ලස්සනට වෙනස් විදිහකට කිව්වා. ඒ නිසාම වෙන්න ඇති යොවුන් වියේ හිටපු අපි ඒ පොත්වලට ඒ පොත්වල ආව චරිත වලට ආදරය කළේ. මම මේ චරිතවලට අසීමිතව පෙම් බැන්දා. මගේ හිතේ හැමදාම තිබුණු දෙයක් තමයි නොරිකො සං හා දෙවෙන්දොරා සං ආගිය තැන් කවදා හරි දකින්න ඇත්නම් කියලා. මම අවුරදු විස්සකට පස්සේ මළගිය ඇත්තො හා මළවුන්ගේ අවුරුදු දා පොත් දෙක කියෙව්වා. ඉන් පස්සෙයි මම ජපානයට ගියේ. ගුවන් යානයේදී මම හිටියේ අඩ නින්දක. ජපානය දකිනතුරු මට නින්ද ගියේ නැහැ. මුලින්ම ජපානය දකිද්දි මම ගුවන් යානා කවුළුවෙන් හඳුනා ගත්තේ ෆූජීයාමා කන්ද. මම නොරිකො සං ගේ රටට ආවා කියන හැඟීම මට දැනෙන්න ගත්තා. මට මඟ පෙන්වන්න යහළුවෙක් හිටියා. අපි ඇවිදින්න පටන් ගත්තා. මම නතර වී සිටි ඔමියාවල සිට නොරිකො සං ගේ නිවෙස පිහිටා තිබුණු වකබයෂියට යෑමට ෂිබුයා වලට ගිහිල්ලා සංගන්ජයා මංසන්ධියට දුම්රියෙන් යන්න ඕනෑ. ඒ ගමන යන දවසේ මට නින්ද ගියේ නැහැ. උදෑසන 4 ට ඉර නැගෙනකොටත් මම ඇහැරලා හිටියේ. මම දුම්රිය පොළට ගියා. එතකොට තමයි මට තේරුණේ සරච්චන්ද්‍රයන් අවුරුදු හැත්තෑවකට පමණ පෙර කියූ විදිහමයි තවමත් ඒ දුම්රිය පොළවල් කියලා. රේල් ගේට්ටුව වුණත් ඒ තිබුණු විදිහමයි. ඒ ඒ තැන්වලට ගියාම තමයි තේරෙන්නේ සරච්චන්ද්‍රයන් කොයිතරම් ලස්සනට ඒ පරිසරය අපේ මනසේ මැවෙන ලෙස කියලා තියෙනව ද කියලා.”
නාරද තම ගමන් සඟයා සමඟ නොරිකො සං ගිය මඟ හිතින් මවාගෙන ඇවිදින්නට විය. ඔහුගේ මනසේ සුන්දර දසුන් මැවෙන්න‍ට විය. ඒ මැවුම් හරි අපූරුය. ආගිය කතා කියන අපි ඔහුගෙන් මෙසේ ඇසුවෙමු.
“ඔබට නොරිකො සං ගෙ නිවෙස සොයා ගන්නට පුළුවන් වුණාද?”
“ඇත්තෙන්ම නැහැ. මහාචාර්යතුමා එදා කියු පරිසරය ඒ විදිහටම තියෙනවා. නමුත් දැන් පාරවල් බෙදිලා තියෙන විදිහ වෙනස්. ඒ නිසා නිවාස අංක වෙනස්. වකබයෂිය වෝ හී තතමි පැදුරෙන් හා ලී දොරෙන් යුත් අංක 225 නම් වු ඇගේ නිවෙස අනුමානයටවත් සොයා ගන්න බැරි වුණා. ඒත් එම පරිසරයේදි මළගිය ඇත්තෝ පොතේදී අප දුටු නොරිකො මගෙ හිතේ අපූරුවට මැවුණා. ඉන්පසු මම සියලු ගමන් ගියේ මගේ හිතේ ඇඳුණු ඇයත් සමඟයි. ඇයත් ඔහුත් කෝපි බිව්ව අවන්හලට මමත් ගොඩවැදුණා. එහි කිසිම වෙනසක් නැහැ. කාලය ඒ පරිසරයේ මහා ලොකු වෙනසක් කර නැහැයි කියන එක තමයි මගේ හැඟීම. පුංචි පුංචි කඩ මඟ දෙපස තියෙනවා. ලාම්පු රෙපයාර් කරන කඩ තියෙනවා. පුංචි මල් කඩ මඟ දෙපස තියෙනවා. මගෙ හිත මෙහෙම කියනවා. නොරිකෝ ජීවත් වුණා නම් ඇයට මේ වන විට වයස අවුරුදු සියය ඉක්මවා තියෙන්න ඕන. ජපානයේ ආයු කාලය දිගුයි. ඒ සැකය නිසා මම මඟතොටදි හමුවන අයගෙන් නොරිකො ගැන ඇහුවා. කොණ්ය කොටට කැපු වයසක ජපන් කාන්තාවන් වෙතින් මම දුටුවේ නොරිකෝව.”
නාරද ඒ පරිසයේදී දුටු සියල්ල තම කැමරාවට හසුකර ගත්තේය. එදවස නොරිකො හා දෙවෙන්දොරා සං අත්වැල් බැඳ ඇවිද ගිය මං මාවත් ඔස්සේ ගොස් අවන්හලක කෝපී බී කබුකි නැටුම් ද බැලුවේය. කෙනෙකුට මෙය එක්තරා අන්දමක පිස්සුවක් ලෙස පෙනෙන්ට පුළුවන. නමුදු සුන්දර ජපානයේ අපේ ලේඛකයකු නිර්මාණය කළ කතාවක් ඔස්සේ ඒ ඇත්ත සොයා යන්නට ඔහු මළගිය ඇත්තන්ට කොතරම් ආදරය කරන්නට ඇද්දයි යන්න මෙය සාක්ෂියකි.
“එදා මතක ද අපි ඉනොකෂිරා උයනට ගිය වේලෙ, අපි හිටිය නේද අර තමගාවා ජෝසු කියන ඇළ කානුව ගාව? දසයි ඔසමසු දිවි නසා ගත්ත තැන? ඒක බලලා යනකොට මතක ඇද්ද දන්නේ නෑ පිටි පස්සේ බිම වාඩිවෙලා හිටියා තරුණ ජෝඩුවක්.....”(මළගිය ඇත්තෝ පිටුව -55)
නොරිකො ආගිය කතාවක් කියන්නේ දෙවෙන්දොරා සංටය. ඒ මතකය ඔස්සේ නාරද ද ජපානයේ ඉනොකෂිරා උද්‍යානය සොයා ගියේය.
“ඒ උද්‍යානය හරිම ලස්සනයි. මිනිස්සු එතැනට එන්නේ බොහෝම නිදහසේ ඉන්න. කවුරුවත් කාගෙවත් නිදහසට බාධා කරන්නේ නැහැ. මෙම උද්‍යානයේ තියෙනවා ඇළ පාරක්. ඒ ඇළපාරේ වතුර පොඩ්ඩයි තියෙන්නේ. ජපානයේ සිටි දසයි ඔසමසු කියන ලේඛකයා මේ ඇළට පැනලා දිවි නසා ගත්තා කියලා කතාවක් තියෙනවා. මම ගිය දිනයේ එතැන පාලමක අලුත් වැඩියාවක්. මම එතැන හිටිය අයගෙන් ඇහුවා දසයි ඔසමසු දිවි නසාගත්ත ඇළ පාර කෝ කියලා. එවිට ඔවුන් මගෙන් ඇහුවා දසයි ඔසමසු හඳුනනවාද කියලා. මම ඒ ලේඛකයාගේ පොත් කියවා තිබෙන බව කිව්වම ඔවුන් සතුටු වුණා. මට ඇළ පාර පෙන්නුවා. ඒ හරියේ ගැවසුණු වයසක කාන්තාවක් කිව්වා ඒ ඇළ කාලයකට වතුරෙන් පිරෙන බව. දසයි ඔසමසු තුන්වරක් සිය දිවි නසා ගන්න උත්සාහ කර තිබෙනවා. අවසන් වර තමයි ඔහු ඇළට පැනලා තියෙන්නේ. ඇළේ තිබුණු කොන්ක්‍රීට් එකක හිස වැදීමෙන් ඔහු මිය ගිය බව තමයි කියැවෙන්නේ. මේ ස්ථාන දකින විට මට සිහිපත් වුණේ නොරිකොව. ඒ වගේම මම ගියා දෙවෙන්දොරා සං හා නොරිකො ගිය 'කන්නනා දොරියේ' පන්සලට. ඒක පන්සලක් කිව්වට අපේ වගේ පන්සලක් නෙමෙයි. ගල් පඩි නැඟ ගිය විට වටේ කණු සහිත පන්සලක්. පන්සලේ දොර වහලා තිබුණේ. මම යතුරු සිදුරට කැමරාව තියලා තමයි පන්සල ඇතුළේ පින්තූරයක් ගත්තේ. පන්සලෙන් පිට වෙලා වකබයෂියේ දුම්රිය පොළට ඇවිත් සංගන්ජයාවට ඉන්න ඉස්සෙල්ලා අවන්හලකින් තෙම්පුරා කෑවා. තෙම්පුරා කියන්නේ ගැඹුරුතෙලේ බදින ලද එළවළු, මස්, මාළු, ඉස්සන් හා දැල්ලන් මේවා කුළුබඩු එක්කල පිටි මිශ්‍රණයක දවටා සෝයා සෝස් සමඟ කෑමට ගන්නේ. මේ කෑම හරිම රසවත්. කන්නේ හෂි කූරුවලින්. එහෙම කන එක නුහුරුයි. ඒත් ඒ අත්දැකීම් ලබමින් මම හිතෙන් මළගිය ඇත්තෝ හා මළවුන්ගේ අවුරුදු දා නැවත නැවත වින්දා.”
ජපන් ජන විශ්වාස අතීත කතා බොහෝය. ඇතැම් දේ ඔවුන්ගේ ජන වහරෙන් එන කතාය. නොරිකො සං සොයාගෙන ගිය ගමනේදි නාරද තවත් තැනකට ගියේය. ඒ 'අඔකිගාරා' නම් වු සිය දිවි නසා ගැනීමේ කැලයටය. ක්‍රි. ව. 864 ගණන්වලදි ෆුජී කන්ද පිපිරී ලාවා ගැලීමෙන් ෆුජී කන්ද අවට තිබූ විලක් ලාවාවලින් වැසී ගොස් තිබිණි. වසර දහස් ගණනක් ඇවැමෙන් මේ ලාවා තට්ටු මත පස් සෑදී කාලයකට පසුව ඒ පස් මත විශාල ශාක වැඩි ඇත. මෙම වනාන්තර සැදී ඇත්තේ එලෙසය. අද වන විට එය ගන කැලෑවකි. පෙනුම බියකරුය. අද්භුතය. මේ වනාන්තරය මුල් කරගෙන අද්භුත කතා බොහෝය. සිය දිවි හානි කරගන්නට බොහෝදෙනෙකු යන්නේ මේ වනයටය. ඇතැමෙක් විසල් ගසක එල්ලී මිය යනු ඇත. වනයේ බොහෝ ඇට සැකිලි ඇත. නාරදද මේ වනය බැලීමට ගියේය. බොහෝ දෙනෙකු එහි යන්නට එපා යැයි කීවද නාරද තම මඟ පෙන්වන්නිය සමඟ එහි ගියේය. එහෙත් ගමන යද්දී ඇය අතර මඟ නතර වුවාය.
“මේ කැලෑවට ගියාම ආයෙත් පාර හොයාගෙන එන්න බෑ කියලා කියැවෙනවා. ඒ නිසා කැලේ බලන්න අය යන්නේ කැලයට ඇතුළු වෙන තැන පටියක් ගැට ගහලා ඒ පටිය අල්ලගෙන තමයි යන්නේ. මමත් එහෙම ගියා. නමුත් මට කැලේ මැදටම යන්න ලැබු‍ණේ නැහැ. මගේ මඟ පෙන්වන්නිය කෑගහන නිසා ආයෙත් හැරිලා එන්න වුණා. සමහරු නිදි පෙති බීලා කැලේ කූඩාරමක් ගහලා නිදියනවා. ඔවුන් එහෙමම මැරෙනවා.මේක මාර අත්දැකීමක්. මම පුදුමාකාර සතුටකින් මේ ගමන ගියේ. නොරිකෝ සොයා ගිය ගමන හරි සුන්දරයි. මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍ර මේ නවකතා දෙක නොලියන්නට ඇතැම් විට මම ජපානයට නොයන්නත් ඉඩ තිබුණා.”
බොහෝ නවකතාවන්ට පාදක වූ ප්‍රදේශ, පුද්ගල චරිත හා ස්ථාන සොයා යන්නටත් ඒවා ගැන දැන ගැනීමටත් බොහෝදෙනෙකු කැමැතිය. නාරද ද එවැන්නෙකි.
“නොරිකො නැති බව මම හොඳටම දන්නවා . නමුත් නොරිකො ජීවත් වූ පරිසරයට ගොස් ඒ අත්දැකීම් විඳින්නයි මට ඕනැ වුණේ. මම ඒ දේ වින්දා. නොරිකො සොයා ගිය ගමනේදි මට ඇය හමුවුණු බව මං කියන්නේ ඒකයි”
ඔහුගේ හඬෙහි ඇත්තේ අපමණ සතුටකි.
