ඇවිළෙන සුළු නැසෙන සුළු බියසුළු යුහුසුළු
පැරණි මතකයක පුනරූපණයක් හෙයින් මෙහි වචන එහි-මෙහි වී තිබෙන්නට පිළිවන. එහෙත් එය ‘කිඳුරන් නම් දැඩි සේ බියෙන් සැලෙන පිරිසක්ය’ යන අදහස දනවන බව පැහැදිලිය. එ් කතාවේ, භයානක මකුළුවකු ඒ කින්නරුන් පෙළන තැන මේ හැඳින්වුම යෙදේ. කතාව අග, යම් මිනිස් පුරුෂයෙක් ඉදිරිපත්ව රැකවල් ලා අර මකුළුවා මරා කිඳුරන් වනසින් මුදාගනී. ඒ මතකය ඔස්සේ යමින් මෙය කවර ග්‍රන්ථයක එන වැකියක්දැයි සොයන්නට දැරූ සියලු ප්‍රයත්න ව්‍යර්ථ වීය. ශාස්ත්‍රවන්ත ධීමතුන්ගේ සහාය පතමි.
සුලබව වරදවා වහරවනු ලබන ළු/ලු යෝජන රාශියක් ඉකුත් සතියේ අපගේ විමසුමට බඳුන් විය. අතිරේක කරුණක් හැටියට ‘මූර්ධජ ළු-කාරය’ යෙදිය යුතු තැන් කිහිපයක් තහවුරු කරන්නට යෙදුණේ වුව, එහිදී මූලිකව අපගේ අවධානය යොමු වූයේ ‘දන්තජ ලු-කාරය’ නිවරදව යෙදෙන තැන් නිර්ණය කරගැනීම කෙරෙහිය. මේ සතියේද ඒ ඔස්සේම තවදුරටත් ඉදිරියට ගමන් කරන්නට සිදු වනුයේ මේ මැයට අදාළව, පිරිපහදු කළ යුතු තවත් තැන් කිහිපයක්ම අපට උදේ-හවා දක්නට ලැබෙන හෙයිනි.
සදොස් වදන්:
* වහා ගිනි ඇවිළෙන සුළුයි
* සියලු සංස්කාර ධර්මයෝ නැසෙන සුළුය
මෙයින් පළමුවන වරද ‘පොල් ගෙඩි අකුරින්’ පශ්චාද්භාගයේ ඇඳගෙන රට පුරා දුවන්නේ අනෙකෙක් නොව; වරින් වර අපට ‘ගින්දර’ මෙන් ‘දවල් තරු’ද පෙන්වන ‘ඉන්ධන බවුසරය’යි! ඒ මත මෙවැකිය ලියන්නවුන් ඉන් අපේක්ෂා කරන්නේ අදාළ රිය හා ගැටුණ හොත් ‘වහා ගිනි ගැනීමේ අවදානමක් පවතින වගට’ අනතුරු හැඟවීම බව කා හට වුව පැහැදිලි වන නමුත් අමු-අමුවේම බස මැරීමක් මෙහි සිදු වන අතර, පැවසී ඇත්තේ ‘පත්තු වන පුංචි ඒවා’ බඳු අර්ථයකි!
දෙවන වරද දක්නට ලැබෙන්නේ කොහිදීදැයි අමුතුවෙන් කිව යුතු නැති. ‘හේතුවක් ඇතිව බිහි වන්නා වූ දෙයක් වේද? එය නැසී-යෑමම ධර්මතාව කොට පවත්නේය’ යන උතුම් දහම පැවසීම අරමුණු කර මෙය ලියා ඇති වග කුඩා වියේ සිටම අපට පාඩම් තිබෙන හෙයින් වැකියේ මුල කියවද්දීම ඉතිරිය සිතින් කියවෙන නමුත්, වදනරුත් විමසා බැලුවොත් අවසන මෙයින්ද ඇත්තේ ‘නැසී-යන පුංචි ඒවා’ බඳු විකාර අදහසකි!
මේ වැරදි හදන්න බැරි තරමටම පැලපදියම් වී ඇති බවද පෙනෙන්නට තිබෙන නමුදු ‘එකකු හෝ හැදේවිනේ!’ යන පිවිතුරු කල්පනාවෙන් වරද හා නිදොස් වන මඟ දක්වමු. මේ බලන්න:
‘සුළු’ වදනේ නිසි අරුත්:
සුළු = අප්‍රධාන (සුළු චරිත)
සුළු = කුඩා/ පුංචි (සුළු වැඩක්)
සුළු = බරපතළ නැති (සුළු වැරදි)
සුළු = චාම්/ සරල (සුළු ඇවතුම්-පැවතුම්)
සුළු කිරීම = අඩු කිරීම/ විසඳීම (ගණිතයේදී)
සුළු කෝණය = 90°ට අඩු කෝණය (ගණිතයේදී)
සුළුදිය = මූත්‍ර/හුළිජ්ජ (කටවහර; මිරිදිය>මිරිජ්ජ ලෙස)
සුළුපියා = බාප්පා (පියාගේ මල්ලී/ මවුගේ දෙවැනි
සැමියා)
සුළුමවු = පුංචි අම්මා (මවුගේ නංගී/ පියාගේ දෙවැනි බිරිය)
මේවාත්, මෙයින් යම් අරුතකම දිගුවක්ව නිපැයෙන තවත් ඇතැම් වදනකුත් හැරුණු විට ‘මූර්ධජ ළු-කාරය’ සහිත ‘සුළු’ ශබ්දය නඟන අනෙක් අර්ථයක් සමකාලීන සිංහලයෙහි නැති (පැරණි වහරෙහි ‘නාම ප්‍රකෘති’ සේ කොණ්ඩය, ගිනිහුළ, මිතුරා, මුදුන යනරුත්ද දී ඇති වග ශබ්දකෝෂකරුවන් දක්වතත්, අද එයරුතින් මෙවදන යොදන අයෙක් නොවේ). එසේ නම් අප ඉහත සදොස් වැකි නිවැරදි කරගන්නේ කෙසේද?
ද්විත්ව ල-කාර පරීක්ෂාව:
ළු/ලු නිර්ණය කරගැන්මේ අපේ ‘ලිට්මස් පිරික්සුම’ වන ‘ද්විත්ව ල-කාර පරීක්ෂාව’ මෙහිද යොදා බලමුද? ඔව්. අපි ‘සුළු’ යන්නේ ‘මූර්ධජ ළු-යන්න’ වෙනුවට ‘දන්තජ ලු-යන්න’ ආදේශ කොට, එමඟින් තැනෙන ‘සුල්ල’ යනුවෙන් වන වදනකුත් සිංහලයේ ඇත්දැයි පිරික්සා බලමු.
සුලු > සුල්ලා
ඉතින් මෙවදන අරුත්වත්ව යෙදෙන තැනක් අපට තිබේද? ඇයි?
බියසුල්ලා > බයගුල්ලා
මෙයින් පන්විසි වසකට පමණ පෙර ‘සිළුමිණි-රසඳුනක’ වූ කිසියම් ලිපියක ආ, පැරණි සිංහල ග්‍රන්ථයක පාඨ ඛණ්ඩයක ඉපිටුමක් මෙහිදී මා මතකයට නැඟේ:
‘කින්නරයෝ නම් බෙහෙවින් බානසුල්ලහ.’
පැරණි මතකයක පුනරූපණයක් හෙයින් මෙහි වචන එහි-මෙහි වී තිබෙන්නට පිළිවන. එහෙත් එය ‘කිඳුරන් නම් දැඩි සේ බියෙන් සැලෙන පිරිසක්ය’ යන අදහස දනවන බව පැහැදිලිය (එ් කතාවේ, භයානක මකුළුවකු ඒ කින්නරයන් පෙළන තැන මේ හැඳින්වුම යෙදේ. කතාව අග, යම් මිනිස් පුරුෂයෙක් ඉදිරිපත්ව රැකවල් ලා අර මකුළුවා මරා කිඳුරන් වනසින් මුදාගනී. ඒ මතකය ඔස්සේ යමින් මෙය කවර ග්‍රන්ථයක එන වැකියක්දැයි සොයන්නට දැරූ සියලු ප්‍රයත්න ව්‍යර්ථ වීය. ශාස්ත්‍රවන්ත ධීමතුන්ගේ සහාය පතමි. ලිපි අග දැක්වෙන ‘ඉ-ලිපි යොමුව’ මඟින් මෙහි මූලාශ්‍රය තහවුරු කර දන්වනුු මැනැවි!).
දැන්, මේ ‘දන්තජ ලු-කාරය’ සහිත ‘සුලු’ යන්නෙහි හැඟවුම් විමසා බැලුව හොත්: ‘යම් ලක්ෂණයක්/ ගතිගුණයක් ගැබ් වූ’ යන අරුත දැනවීමේ එහි විභවතාව නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. ඔව්! එසේ නම්, ‘කඩිනම් ගති ඇති’ බව හඟවන ‘යුහුසුළු’ වදනෙහි ළු-යන්නද වැරදි නොවේදැයි ඔබ සිතුවා නිවැරදිය. එබැවින් මේ වදන් කිහිපයම නිවැරදි කරගන්නට ඔබටම පිළිවනි නොවැ?
සදොස් වදන්:
වහා ගිනි ඇවිළෙන සුළුයි
සියලු සංස්කාර ධර්මයෝ නැසෙන සුළුය
බියසුළු
යුහුසුළු
නිදොස් වදන්:
වහා ගිනි ඇවිළෙනසුලු
සියලු සංස්කාර ධර්මයෝ නැසෙනසුලුය
බියසුලු
යුහුසුලු
[සබැඳුම: [email protected]]
